عنوان
|
از قوس هرمنوتیکی ریکور تا نوبت های سه گانۀ تأویلی در اندیشه و آثار عین القضات همدانی
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
کلیدواژهها
|
پل ریکور عین القضات همدانی هرمنوتیک تأویل نوبت های سه گانۀ تأویلی/ هرمنوتیکی
|
چکیده
|
تأویل در گفتمان تصوف ذوقی، ازجمله در آثار و اندیشه های عین القضات، اصلی بنیادین به شمار می آید. در عرفان فلسفیِ او که دارای طرحی پلّکانی و مدرج است، هر مفهوم ابتدا و انتهایی دارد. سالک از ابتدا به انتها میرسد و در انتها نیز مدارجی را می پیماید تا به نهایت انتها برسد. نوبت های سه گانۀ تأویلی عین القضات در پرتو مراتب سه گانه معرفتی-ادراکیِ «خواندن»، «دانستن» و «رسیدن»، علاوه بر حیثیت معرفت شناختی، بُعد هستی شناختی نیز پیدا می کند؛ سلسله مراتبی تأویلی که درنهایت منجر به تحول باطنی و گشودگی چشم و دل به ساحت و افق تازه ای می شود. در قوس هرمنوتیکی پل ریکور نیز مفسریا خواننده در مواجهه با متن مراحلی را پشت سر می گذارد که عبارت اند از: «تبیین»، «فهم»، و «به خود اختصاص دادن». «تبیین» ساختار لفظ را بررسی می کند و به نشانه شناسی واژگان توجه دارد. در مرحله «فهم»، مفسر یا خواننده درصدد کشف ژرفای معنا و حصول به نیت مؤلف ضمنی متن است. «به خود اختصاص دادن» مرحله پایانی فهم است که داده های معنایی سبب تحول مفسّر گردیده، به فهمی متفاوتتر از خویش نائل می شود. ما در این پژوهش برآنیم تا میاننوبت های سه گانۀتأویلی عین القضات و قوس هرمنوتیکی ریکور تناظر برقرار کنیم و ضمن اشاره به وجوه متشابه و متفاوت این دو رویکرد تأویلی/ هرمنوتیکی، از قوس تأویلی در نظام فکری عین القضات پرده برداریم.
|
پژوهشگران
|
علی اکبر باقری خلیلی (نفر چهارم)، فرزاد بالو (نفر سوم)، سیاوش حق جو (نفر دوم)، علیرضا تقوی کوتنائی (نفر اول)
|