عنوان
|
خوشه بندی بارش ایران با استفاده از روشی نوین مبتنی برکاربرد نگاشت (SVD) و خوشه بندی فازی (FCM)
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
بارش، خوشه بندی فازی، SVD، ویژگی های خطی و غیرخطی، ایران
|
چکیده
|
سرزمین ایران از نظر ویژگی های اقلیمی جز کشورهای خشک و نیمه خشک جهان محسوب می شود، بنابراین خشکی در این سرزمین یک خصیصه و ویژگی دائمی می باشد. داده های مربوط به بارندگی در هر منطقه نقشی اساسی در بررسی مسایل آب-شناسی و مطالعات منابع آبی دارند. امروزه شناخت ویژگی های اقلیمی هر منطقه ای ضرورت دارد، از سوی دیگر به دلیل گستردگی و افزایش اطلاعات اقلیمی، شناخت ویژگی های اقلیمی تک تک مناطق بسیار زمان بر و مشکل است. ازاین رو استفاده از روش های نوین طبقه بندی اجتناب ناپذیر می باشد. هدف این تحقیق خوشه بندی بارش ایران به منظور شناخت تفاوت های مکانی آن است. داده-های روزانه بارش، رطوبت نسبی و دمای نقطه شبنم 63 ایستگاه کشور در بازه زمانی 1985 تا 2013 از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد. این داده ها با استفاده از روش نگاشت تجزیه به مقادیر منفرد (SVD) فشرده و کاهش بعد داده شد و به عنوان ویژگی های غیر خطی آماده سازی گردید. علاوه بر این ویژگی ها 9 ویژگی بارش شامل روزهای با بارش سنگین (بزرگ تر مساوی 10 میلی متر)، روزهای با بارش خیلی سنگین (بزرگ تر مساوی 20 میلی متر)، روزهای با بارش بزرگ تر مساوی 25 میلی متر، بزرگ ترین تعداد روزهای خشک متوالی (CWD)، بزرگ ترین تعداد روزهای تر متوالی (CDD) و تعداد روزهای بارش در هر فصل به عنوان ویژگی های خطی از بارش روزانه استخراج شد. در مرحله نهایی این ویژگی های خطی و غیرخطی به هم الحاق شده و به سیستم خوشه بندی فازی وارد شدند. نتایج این تحقیق 6 خوشه بارشی را در ایران نشان داد. نواحی ساحلی خزر، سواحل خلیج فارس و دریای عمان، نواحی بسیارخشک مرکزی، نواحی نیمه خشک، نواحی کوهستانی و نیمه کوهستانی در خوشه های مجزا قرار گرفتند که با عرض جغرافیایی، توپوگرافی ایران و دوری و نزدیکی از دریا و منابع رطوبتی مطابقت نشان می دهند. مقایسه نتایج این خوشه-بندی با روش های دیگر که تاکنون انجام شده است حاکی از تفکیک و جداسازی قابل قبول ایستگاه ها و خوشه ها با توجه به میزان بارش ایستگاه ها و عوامل موثر بر آن می با شد.
|
پژوهشگران
|
یداله یوسفی (استاد مشاور)، جمال قاسمی (استاد راهنما)، همت اله رورده (استاد راهنما)، زهره قاسمی (دانشجو)
|