مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی درونمایۀ اشعار کودک و ...
عنوان بررسی درونمایۀ اشعار کودک و نوجوان در دهۀ نود
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها ادبیّات کودک و نوجوان , شعر , دهۀ نود , درونمایه.
چکیده زمینه و هدف: درونمایه یا محتوا، اندیشۀ اصلی و جوهرۀ آثار ادبی است که عناصر سازندۀ آنها را به هم پیوند میدهد. پژوهش پیش رو با این هدف به نگارش درآمد تا اندیشه های موجود در اشعار کودک و نوجوان را در دهۀ نود، دریابد؛ به این منظور، دویست جلد کتاب شامل یک هزار و نهصد و سیزده قطعه شعر از شصت شاعر مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که شاعران در این دوره بیشتر چه مضامین و موضوعاتی را مورد استفاده قرار داده اند. روشها: در این پژوهش بر اساس منابع کتابخانه ای و روش تحلیلی- توصیفی، به بررسی محتوای شعر کودک و نوجوان در دهۀ نود پرداخته شد. یافته ها: پس از مطالعه و بررسی، اشعار مورد نظر، در دسته هایی با مضمونهای احساسی، تربیتی-اخلاقی، سرگرمی، دینی، طبیعت‌گرایی، سیاسی-اجتماعی و آموزشی– علمی، مورد مطالعه قرار گرفت و درونمایه و تحولات هریک از مضامین، در مسیری ده ساله نشان داده شد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش ناظر بر این است که مضمونهای احساسی و سرگرم کننده و شاد، به ترتیب رتبه های اول و دوم و درونمایۀ تربیتی-اخلاقی کمترین بسامد را به خود اختصاص داده است. این امر ناظر براین است که طبع پاک کودک و نوجوان بیش از هر مضمونی، به احساسات پاک و درونمایه های آرمش بخش نیازمنداست. مضامین سرگرم کننده و شاد که رتبه ی دوم را در این بررسی احراز کرد حاکی از آن است که سن کودک اقتضای شادی می کند و باید با موضوعهای شاد در رشد او نقش آفرینی کرد. قرار گرفتن مضامین تربیتی-اخلاقی در رتبۀ آخر میتواند گویای این نکته باشد که شاعران دریافته اند برای کودک و نوجوان هرگونه نسخه پیچیدن و مانند بزرگان با آنان رفتار کردن و موضوعهای جدّی را برای آنان طرح کردن کمتر مورد اقبال کودکان و نوجوانان قرار میگیرد. وانگهی میزان بسامد این مضامین نشان میدهد شاعران کودک و نوجوان کوشیده اند نسبت به قبل درکی درست‌تر از نیازهای روحی و روانی مخاطبان خود داشته باشند.
پژوهشگران احمد غنی پور ملکشاه (نفر چهارم)، غلامرضا پیروز (نفر سوم)، مرتضی محسنی (نفر دوم)، مریم محمدی (نفر اول)