|
عنوان
|
طراحی بسته سیاستی توسعه فناوری بومی مبتنی بر اکولوژی اجتماعی با رویکرد تخصصی‌سازی هوشمند (مطالعه موردی استان بوشهر)
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
اکولوژی اجتماعی، تخصصی سازی هوشمند، فناوری بومی، تحلیل محتوا
|
|
چکیده
|
تخصصی‌سازی هوشمند به استراتژی‌های ملی-منطقه‌ای پژوهش و نوآوری در حوزۀ برنامه‌های تحول اقتصادی یکپارچه و مبتنی بر مکان اشاره دارد که توجه خود را به سرمایه‌گذاری بر اولویت‌ها و چالش‌های منطقه‌ای متمرکز می‌کند. هدف پژوهش حاضر، تبیین ویژگی‌های اکولوژی اجتماعی استان بوشهر و طی‌کردن گام‌های برنامه‌ریزی با رویکرد تخصصی‌سازی هوشمند و ارائۀ بستۀ سیاستی توسعۀ فناوری‌های بومی است. این پژوهش از نظر روش کیفی است. جمع‌آوری داده به‌وسیلۀ مصاحبۀ عمیق با خبرگان و مطالعات کتابخانه‌ای انجام گرفت. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. از نگاه مشارکت‌کنندگان در پژوهش، ویژگی اکولوژی اجتماعی استان بوشهر در نه ویژگی اصلی رابطۀ جامعۀ بوشهر و محیط‌زیست آن قابل‌تبیین است که شامل تأثیرات اقتصادی-بازرگانی، هنر و آیین‌مدار و سودمندی فناوری بومی در حوزۀ شکل رابطه است. همچنین این رابطه توسط ضعف فعالیت ترویجی در حوزۀ فناوری بومی، آسیب صنعتی محیط‌زیست، آسیب فرهنگی-اجتماعی، ضعف سیاست‌گذاری و مدیریتی، بهره‌گیری از فناوری‌های ناسازگار و آسیب سیاسی دچار خدشه شده است که خبرگان بر آن تأکید داشتند. چشم‌انداز استان بوشهر در حوزۀ توسعه فناوری بومی مبتنی بر اکولوژی اجتماعی نیز در چهار عرصۀ سرآمدی حوزۀ فرهنگ و هنر، فعال در عرصۀ تجارت دریایی، پیش‌رو در حفظ محیط‌زیست و بهره‌وری در بهره‌برداری دریا تبیین شد. مهم‌ترین ابزارهای سیاستی توسعۀ فناوری بومی مبتنی بر اکولوژی اجتماعی با رویکرد تخصصی‌سازی هوشمند در دو دستۀ حمایت مستقیم و غیرمستقیم می‌گنجد. در بخش حمایت‌های مستقیم که بخشی از آن در قالب مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت می‌گنجد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: تأسیس مرکز پژوهش فناوری‌های بومی، تأسیس و توسعۀ دانشکده‌های هنر و مردم‌شناسی، تأسیس موزۀ تاریخ علم و فناوری خلیج‌فارس، تخصیص بودجه به توسعۀ پژوهش‌های مبتنی بر زیست‌فناوری، به‌روزرسانی بندرهای فعال و تبدیل آن به بندرهای هوشمند، بهسازی و احیای بندرهای قدیم، تأسیس مرکز بین‌المللی تجارت آبزیان، تأسیس هنرستان هنرهای بومی، تأسیس پژوهشکدۀ پایش و ارزیابی خطرات زیست‌محیطی، توسعۀ فناوری‌های صید سازگار با زیست‌بوم فناوری، خوشه‌سازی در حوزۀ مزیت‌های رقابتی استان مانند زیست‌فناوری و...، توسعه تعاونی‌های صیادی، توسعۀ مراکز رشد حوزۀ فناوری بومی، به‌کارگیری مدیران بومی و... . در بخش حمایت‌های غیرمستقیم نیز مواردی چون معافیت‌های مالیاتی و تأمین اجتماعی در حوزۀ کشتی‌سازی، ادوات کشتی‌سازی و حمایت از سرمایه‌گذاران جهت ورود به حوزۀ بافت تاریخ می‌گنجد.
|
|
پژوهشگران
|
مصطفی محسنی کیاسری (نفر سوم)، میثم شیرخدایی (نفر دوم)، علی برزگری (نفر اول)
|