مشخصات پژوهش

عنوان	فرآیند تکوین و تکامل تصویر از سبک خراسانی تا سبک هندی (با تکیه بر شگردهای ترکیبی)
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	تصویر، سبک، شگردهای ادبی منفرد، شگردهای ترکیبی.
چکیده	تصویر، تقریر تصوّرهای مبتکرانه ی هنرور و تجسّم عینیِ پنداشت های ذهنی اوست که از پسِ ترسیم در ذهن و ضمیر صورتگر، به دستیاری ابزارهای بایسته، پا به پهنه ی حیات می گذارد. در این راستا، شاعر مجموعه ی تجریدی خیال های خاصی را که در مخیّله ی خلّاقه ی او شکل گرفته به وسیله ی عنصر زبان و ابزارهای مختلفِ آفرینندگیِ آن مصوّر و مجسّم می دارد. تأملی در ساختمان تصویرهای شعر فارسی نشانه ی گذر و گذار آن ها از ساحت سهولت و سادگی به اقلیم پیچیدگی و غموض است. این روند رو به پیچش به واسطه ی عنصرها و ابزارهایی صورت می گیرد که در مسیر تکامل به سازه ی تصویرها افزوده شده اند؛ عناصری چون شگردهای ترکیبی. این رساله که به روش کمّی و آماری نوشته شده است، به بررسی آماری و مقایسه ای دو گروه از صناعات ادبی منفرد و ترکیبی در پانصد بیت از شعر 20 شاعر زبان فارسی از سبک خراسانی تا سبک هندی می پردازد. نتیجه ی پژوهش نشانگر سادگی تصویرها در سبک خراسانی است و تنها استثنای این عهد منوچهری است که از همه ی انواع ابزارهای ترکیبی استفاده کرده و شماری تصویرهای پیچیده در شعر او ملاحظه می شود. در قرن ششم، تحوّلاتی شگرف در ساحت ساخت تصویرها روی می دهد؛ نظامی و عطّار با بهره گیری قابل توجّه از صناعات ترکیبی، به اوج رساننده ی این شگردها تا عصر خود می باشند. در قرن هفتم، دو شاعر بزرگ این عهد یعنی سعدی و مولوی چندان تمایلی به بهره گیری از صناعات ترکیبی و آفرینش تصویرهای پیچیده ندارند و تصویرها عمدتاً ساده اند، امّا در قرن هشتم دیگربار شاهد حضور طبیعی و تداوم بهره گیری از شگردهای ترکیبی در آفرینش تصویرهاییم. در قرن نهم این روند مشاهده نمی شود، امّا در سبک هندی باز هم تصویرها پیچیده می شود و شمار شگردهای ترکیبی و پیچیده ساز تصویر به شدّت افزایش می یابد؛ تا حدّی که این صناعات بلاغی یکی از اصلی ترین ابزارهای سبک ساز در طرز تازه محسوب می شود.
پژوهشگران	مصطفی میردار رضایی (دانشجو)، حسین حسن پورآلاشتی (استاد مشاور)، سیاوش حق جو (استاد راهنما)، مرتضی محسنی (استاد مشاور)