|
عنوان
|
تکلیف به وسع یا تکلیف به طاقت
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
تکلیف طاقت نفی عسر نفی حرج وسع
|
|
چکیده
|
در مبنا و ضابطۀ تکالیف میان صاحب نظران دو دیدگاه به چشم می خورد. دیدگاه نخست اینکه مبنا و ملاک برای تکالیف، وسع بندگان است. یعنی هر آنچه از دایرۀ وسع انسان خارج شود، تحت عنوان عسر و حرج قرار می گیرد، اگرچه طاقت انسان بر انجام آن کار باشد. دیدگاه دوم اینکه ملاک برای تکالیف، طاقت بندگان است. یعنی هر آنچه از دایرۀ طاقت انسان خارج شود، تحت قاعدۀ نفی عسر و حرج قرار می گیرد. نگارندگان ضمن بازخوانی مسئله، معتقدند به طور کلی نمی توان گفت که تکالیف به وسع یا به طاقت تعلق گرفته باشند، بلکه به نظر می رسد مقتضای اصل اولیه در هنگام شک و تردید و نبود قرینه، تعلق تکالیف به وسع است و معیار وسع بندگان، توان عرفی است نه طاقت ایشان. آیات قرآن، روایات، ادلۀ تسهیل بر عباد و بنای عقلا را می توان مهم ترین ادله برای تقویت نظریۀ نخست دانست. اما در مواردی همچون عرض و آبرو، طلاق و اجرای قسامه، به دلیل خاص، ملاک و معیار تکالیف، طاقت (نهایت توان) مکلفان است.
|
|
پژوهشگران
|
حسین شکریان (نفر سوم)، محمدمهدی زارعی (نفر دوم)، علی اکبر ایزدی فرد (نفر اول)
|