|
عنوان
|
تحلیل تشبیه در مثنوی هشت بهشت امیر خسرو دهلوی
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
امیر خسرو دهلوی آمیختگی تشبیه تشبیه ساختار بلاغی عناصر تشبیه هشت بهشت
|
|
چکیده
|
هشت بهشت یکی از مثنوی های پنج گانۀ امیر خسرو است که در جواب هفت پیکر نظامی سروده شده است. تشبیه نقش مهمی در تصویرسازی و آفرینش ادبی دارد. بحث در مورد تشبیه به شناخت بیشتر شعر امیر خسرو کمک می کند. در این پژوهش، تشبیه در هشت بهشت از همۀ جهات مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان هر مبحث، آمار کمی آن نیز ارائه شده است. این جستار نشان می دهد که امیر خسرو از موضوعاتی مانند انسان و متعلقات آن از قبیل اجزای بدن و همچنین مصنوعات انسانی و مکان ها بیشتر بهره برده است. از عناصری مانند طبیعت، اجرام آسمانی، اشیا و مفاهیم انتزاعی به عنوان مشبه به استفاده کرده است. دهلوی از تشبیهات مرسل، مجمل، حسی به حسی و مفرد به مفرد نسبت به سایر حالت ها بیشتر استفاده برده است. وجه شبه هم مورد بررسی قرار گرفت که مشخص شد، مهم ترین موضوعات و صفاتی که به عنوان وجه شبه مدنظر شاعر بوده است، شامل: سرعت، رنگ، زیبایی و شکل ظاهری هستند. در ادامۀ بحث تحقیقی و غیر تمثیلی بودن وجه شبه ها را نیز بررسی کرده ایم که نشان می دهد تشبیهات بیشتر از نوع تحقیقی هستند. تشبیهات تمثیلی هم کاربرد کمی دارند و اغلب غیر تمثیلی هستند. همچنین به آمیختگی تشبیه با برخی دیگر از صور خیال همانند استعاره، کنایه، تلمیح و اسطوره و سپس به زاویۀ تشبیه و تشبیهات تازۀ این مثنوی هم اشاره شده است.
|
|
پژوهشگران
|
احمد غنی پور ملکشاه (نفر سوم)، حسین حسن پورآلاشتی (نفر دوم)، حبیب روحی کیکانلو (نفر اول)
|