مشخصات پژوهش

عنوان	ارزیابی مناطق مستعد خطر سیل با نگرش فازی، مطالعه موردی پایین دست حوضه آبریز نکا، استان مازندران
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	سیلاب، مدل منطق فازی، منحنی ROC، نکارود
چکیده	هدف: مناطق شمالی کشور به دلیل میزان بارش و وجود دبی قابل توجه رودخانه ها و همچنین وضعیت ژئومورفولوژی مناطق پایین دست، پتانسیل بالایی از نظر وقوع مخاطره سیلاب دارند که همین مسئله سبب شده تا هدف تحقیق حاضر، پتانسیل سنجی مناطق مستعد وقوع سیلاب در مناطق پایین دست حوضه آبریز نکارود باشد. روش شناسی پژوهش: این تحقیق بر مبنای روش های تحلیلی می باشد. داده های تحقیق شامل اطلاعات کتابخانه ای، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر، لایه های رقومی اطلاعاتی (شامل لایه های بارش، لیتولوژی، رودخانه، ارتفاع، شیب و کاربری اراضی) و همچنین داده های حاصل از بازدیدهای میدانی می باشد. مهم-ترین ابزارهای تحقیق نیز ArcGIS و SPSS می باشند. همچنین روش های مورد استفاده در تحقیق نیز شامل مدل منطق فازی (جهت پتانسیل سنجی مناطق مستعد وقوع سیلاب) و روش منحنی ROC (جهت صحت سنجی نتایج) می باشد. روش کار به این صورت است که ابتدا بر مبنای نقاط نمونه (نقاط سیل-گیر)، لایه های اطلاعاتی فازی سازی شده است و سپس نقشه نهایی مناطق مستعد وقوع سیلاب بر اساس گامای 7/0 تهیه شده است. در ادامه با استفاده از منحنی ROC و بر مبنای نقاط نمونه (مناطق فاقد سیل)، نتایج بدست آمده صحت سنجی شده است. یافته ها: نتایج بدست آمده بیانگر این است که محدوده مطالعاتی دارای پتانسیل سیل گیری بالایی است، به طوری که بر اساس نقشه نهایی حاصل از گامای فازی 7/0، حدود 200 کیلومترمربع از محدوده مطالعاتی معادل 36 درصد از کل محدوده، در طبقه با پتانسیل سیل گیری زیاد و خیلی زیاد قرار دارد که این مناطق عمدتا شامل مناطق شمالی حوضه و منطبق بر خروجی حوضه است. این مناطق به دلیل ارتفاع و شیب کم، نزدیکی به رودخانه و همچنین نوع پوشش زمین، دارای پتانسیل سیل گیری بالایی است، نواحی سکونتگاهی زیادی از جمله شهر نکا در این طبقه قرار گرفته است. در این پژوهش، پس از شناسایی مناطق مستعد وقوع سیلاب، به منظور صحت سنجی نتایج بدست آمده، از منحنی ROC استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده، مساحت زیر منحنی (AUC) برابر 999/0 می باشد، بر این اساس، مدل مورد استفاده در تحقیق دارای بالاترین دقت می باشد.
پژوهشگران	عیسی جوکار سرهنگی (استاد مشاور)، رضا اسماعیلی (استاد راهنما)، محمد طاهری (ژئو) (دانشجو)