|
عنوان
|
مایه های عرفانی در قصاید سعدی و مقایسه آن با مصیبت نامه عطّار
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
ادبیات عرفانی، سعدی، عرفان اسلامی، عطار، قصاید، مصیبت نامه.
|
|
چکیده
|
یکی از عرصه های شعری که شیخ سعدی در آن همچون بوستان، اثری ادبی ـ تعلیمی خلق کرده، قصیده است. اگرچه قصاید سعدی چونان غزلیات او گسترده نیست و با ستایش شاهان زمانه آمیخته است، می توان روح تعالیم و آموزه های اخلاقی را در آن دید و با تامل در بیت ها، حتی به مفاهیمی عرفانی دست یافت که اتفاقا مورد ستایش و تاکید خود شاعر هم است. سعدی در ضمن مدح، گاه مستقیم و گاه غیرمستقیم، به مضامین و لوازم عرفان اشاره می کند و در بیشتر قصایدش، یک یا چند مفهوم عرفانی را بیان می دارد. او همانند شاعران عارف مسلک، اصالت حقیقی را از آن معنی، و عزت را «در طریق حق بودن» می خواند. نیز، به مضامین و مفاهیمی توجه کرده است که در اثر عرفانی مصیبت نامه جزء عوامل محوری طریقت محسوب می شوند، مانند: جهد و عنایت، اصالت معنا دربرابر صورت، لزوم دردمندی کل کائنات در طلب معشوق الهی، پایداری بر سختی های راه عشق در مقام صبر، بی قراری در فراق معشوق در مقام بی صبری، تقابل عقل و دل، و نیز توجه به بار معنایی واژه «جان» به عنوان کلمه ای کلیدی در آثار عرفانی. در این مقاله، سعی شده است که جنبه های عرفانی قصاید سعدی در نگاهی تطبیقی با مصیبت نامه، به عنوان اثری سترگ در ادبیات عرفانی، تبیین و بررسی شود.
|
|
پژوهشگران
|
سبیکه اسفندیار (نفر دوم)، احمد غنی پور ملکشاه (نفر اول)
|