|
عنوان
|
کاربست مطالعه مشاهده ای به منظور طراحی پیاده راه شهری براساس الگوهای رفتاری کاربران؛ نمونه پژوهی: حاشیه رودخانه بابلرود در بابلسر
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
الگوی رفتاری، مشاهده رفتاری، مطالعه مشاهده ای، بابلرود، بابلسر
|
|
چکیده
|
بیان مساله: ساختارهای طبیعی در کالبد شهرها باعث ارتقای کیفیت و پایداری آنها می‌شوند. عبور رودخانه از شهرها نقش بسزایی در روند حیات شهری دارد. فضاهای رودکناری با توجه به مکان قرارگیری‌شان، می‌توانند فضای طبیعی/ شهری باشند؛ کنارهی بابلرود در بابلسر با وجود سبزینگی، رود، مراکز تفریحی- تجاری و حضور دستفروشان، توسط شهروندان مورد توجه قرار گرفته است. مهمترین مسئله در این محدوده، عدم انعطاف‌پذیری فضا است که باعث اختلال فعالیت‌ها و بروز رفتارهای مختلف، متداخل و متضاد توسط کاربران میشود. برخلاف پتانسیل بالا، این منطقه بیشتر به شکل گذرگاهی است که اکثر کاربرانِ آن، فقط در حال حرکتِ بدون هدف بوده و اگر توقفی صورت پذیرد، کوتاه و به منظور رفع خستگی است. سوال تحقیق: 1 ـ چگونه می‌توان از الگوهای رفتاری کاربران در طراحی محیط بهره جست؟ 2 ـ پیشنهادات طراحی معماری در حاشیه بابلرود واجد چه ویژگیهایی باشد تا پاسخگوی الگوهای رفتاری کاربران باشد؟ اهداف تحقیق: این پژوهش سعی دارد تا با مشاهدهی رفتار کاربران کنارهی رودخانه و تحلیل آنها، به شناخت کلی از نیازهای شهروندان رسیده تا در نهایت با تجسّم حرکات و رفتار مردم در محدودهای خاص، ارتباطِ بینِ معماری، حرکت و رفتار را برقرار ساخته و دست به ارائه پیشنهاداتی به منظور بهسازی این فضای شهری بزند. روش تحقیق: مرحله اول، به مشاهده اکتشافی اختصاص یافت؛ در مرحله دوم به مدت 48 روز (4 روز در هر ماه (روزهای شنبه، دوشنبه، پنجشنبه و جمعه) به مدت یکسال) برداشتِ رفتاری در محدوده صورت گرفت. در مرحلهی سوم، همزمان با انجام مشاهدات با استفاده از مصاحبه از کاربران، ارتباط مستقیم و بدون واسطه با مخاطب به منظور جمعآوری اطلاعات، برقرار شده و اطلاعات از طریق تحلیل محتوای کیفی بررسی شدند. مهم ترین یافته ها و نتیجه گیری تحقیق: نتایج پژوهش نشان می‌دهند مهمترین عوامل تأثیرگذار در رفتارهای مختلف مشاهده شده که باعث بهبود کیفیت، افزایش جذابیت و حضورپذیری کاربران در فضا میشود عبارتند از: بهبود کیفیت کفپوش و کفسازی مناسب برای رفتارهای مختلف، افزایش کیفیت، کمّیت و جانمایی درست مبلمان شهری، تعریض مسیرها، بهره‌گیری مناسب از عوارضِ طبیعیِ موجود، ایجادِ تنوّع در مسیر و افزایشِ ایمنی و امنیّت. به علاوه عدم انطباق رفتارها با فضاهای موجودِ برنامه‌ریزی شده، وجود فعالیت‌های کوچک و متمرکز در یک نقطه، مسیرهای فاقد امنیت و نظارت اجتماعیِ کافی موجبِ عدم استفاده‌ی کاربران و انحراف رفتار پیاده از مسیر خواهند شد. در انتها، اطلاعات استخراج شده از داده‌ها شامل مؤلفه، گویه، هدف، ویژگی‌های رفتارها و الزامات فضایی در قالب جدولی به عنوان نتیجه‌گیری نهایی ترسیم شد.
|
|
پژوهشگران
|
امیرسام سعادتی (نفر اول)، نوین تولایی (نفر سوم)، وحید حیدر نتاج (نفر دوم)
|