مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی و نقد دیدگاه آلوسی در ...
عنوان بررسی و نقد دیدگاه آلوسی در تفسیر آیه ولایت
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها "آلوسی"،"آیه ولایت"،"امامت"،"جانشینی"،"ولیّ"
چکیده یکی از آیات بحث برانگیز قرآن که دیدگاه های گوناگونی را از سوی اندیشمندان فریقین به خود معطوف کرده، آیه 55 سوره مائده می باشد. این آیه که به «آیه ولایت» مشهور می باشد، به اعتقاد شیعه یکی از مهم ترین آیاتی است که بر ولایت علی(ع) بعد از پیامبر(ص) تأکید دارد. بر اساس این آیه، پیامبر(ص) به واسطه ی وحی، علی(ع) را ولیّ خود دانسته که به طور واضح، نشانه ی حقانیت ولایت ایشان است. با این وجود، برخی از مفسّران اهل سنت همچون آلوسی در تطبیق این آیه بر ولایت علی(ع) مناقشه کرده، اشکالاتی را به اعتقادات شیعه وارد ساخته و چنین نتیجه می گیرد که آیه ولایت نمی تواند در مورد ولایت علی(ع) صادق باشد. او معتقد است که آیه ولایت به لحاظ شأن نزول، بُعد ادبی، بُعد فقهی و بُعد کلامی با جانشینی علی(ع) مغایرت دارد. نوشتار پیش رو که به روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته؛ به بررسی و نقد شبهات آلوسی پیرامون آیه ولایت می پردازد. ایشان ولیّ را به معنای «محب و ناصر» و رکوع را به معنای «خشوع و تذلل» گرفته و شأن نزول آیه را نیز مهاجرین و انصار معرفی می کند، امّا طبق تصریح علمای شیعه واژه ولیّ به معنای «اولی به تصرف و سرپرستی»، و رکوع همان «رکوع در حال نماز» است و آیه به طور اختصاصی در شأن علی(ع) نازل شده است.
پژوهشگران مراد کلاهی (نفر چهارم)، عزت الله پاتیار (نفر سوم)، امین یوسفی (نفر دوم)، حبیب اله حلیمی جلودار (نفر اول)