میثم شیرخدایی

در اکثر کشورها، از جمله موضوعات مهم و مورد توجه در پژوهش‌ها، بحث اجتناب مالیاتی، نحوه اندازه‌گیری، عوامل موثر بر آن و نتایجی است که از آن حاصل می‌شود. اجتناب مالیاتی منجر به کمتر بودن درآمدهای مالیاتی کشورها از میزان برآورد شده می‌شود. یکی از عوامل اساسی تأثیرگذار بر انگیزه‌های مدیریت برای اجتناب مالیاتی در کشورهای در حال توسعه، عامل سیاسی بودن مدیران شرکت‌ها بدلیل دولتی بودن شرکت‌ها می‌باشد. از طرف دیگر مسئولیت پذیری اجتماعی هدایت شده توسط دولت می‌تواند در کاهش اجتناب مالیاتی شرکت‌ها موثر باشد. در این پژوهش تلاش می‌شود تأثیر روابط سیاسی بر اجتناب مالیاتی شرکت‌ها بررسی و نقش تعدیل‌گر مسئولیت اجتماعی منابع انسانی در ارتباط بین این متغیرها شناسایی شود. جامعه آماری پژوهش حاضر شرکت‌های کوچک و متوسط فعال در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. بدین منظور تعداد 126 شرکت در بین سال‌های 1393-1399 با استفاده از روش نمونه-گیری حذف سیستماتیک انتخاب گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل رگرسیون چند متغیره به روش داده‎های ترکیبی با اثرات ثابت و نرم‌افزار Eviews 9 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که روابط سیاسی شرکت بر اجتناب مالیاتی آن تأثیر دارد و مسئولیت اجتماعی منابع انسانی در ارتباط بین روابط سیاسی شرکت و اجتناب مالیاتی نقش تعدیل‌گر دارد.