میثم شیرخدایی

صادرات محصولات غیر نفتی همچون پتروشیمی سهم بالایی در اقتصاد کشور دارد و اینکه ایران با توجه به منابعی و امتیازی که در این زمینه دارد هنوز نتوانسته از همه‌ی ظرفیت خود در تولید و صادرات محصولات پتروشیمی استفاده کند بنابراین باید در این صنعت برنامه‌ریزی و خط‌مشی مناسب در حوزه صادرات صورت پذیرد. از اینرو هدف پژوهش حاضر طراحی سناریوهای سیاستی توسعه صادرات پتروشیمی تا سال 1414 باست. نمونه آماری 12 نفری از خبرگان جهت مصاحبه و نمونه آماری 24 نفری در سال 1401 برای تکمیل پرسشنامه انتخاب گردیدند. در این پژوهش از روش سناریونویسی مبتنی بر تحلیل اثرات متقابل استفاده شد. در میان یافته‌های به دست آمده 26 عامل به عنوان پیشران‌های اصلی سیاستی توسعه صادرات پتروشیمی از طریق تحلیل مضمون شناسایی شد. با به کارگیری نرم‌افزار میک‌مک عوامل یادشده تحلیل شدند. در یافته‌های پژوهش، هشت متغیر به عنوان پیشران‌های کلیدی که کمترین اثرپذیری و بیشترین اثرگذاری را در توسعه صادرات پتروشیمی داشتند، شناسایی شدند. سپس متغیرهای بدست آمده، وارد نرم‌افزار سناریو ویزارد شد و چهار سناریوی بازی جوانمردانه؛ قهرمان بازنده؛ واگذاری زمین و مرگ خاموش به‌عنوان سناریوهای محوری آینده توسعه صادرات محصولات پتروشیمی کشور تدوین شدند. در پایان سناریوهای تدوین شده با پیشینه مقایسه و تحلیل گردید. نتایج و یافته‌های حاصل از این پژوهش می تواند بستر مناسبی را در اختیار سیاست گذاران و مدیران حوزه صادرات پتروشیمی قرار دهد تا مفاهمه بین سیاستگذاران، با درک و چشم اندازی از آینده همراه باشد.