چکیده داستانهای عامیانه بخش مهمی از ادب عامۀ ایرانی را شامل میشوند. دقت نظر در این قبیل قصهها صرفنظر از جنبۀ ادبی آن، دریچهای به شناخت جهان پر رمز و راز فرهنگ تکنسخهای است از داستانی » حُسنآرا « مردم در گذشتههای دوردست میگشاید. قصۀ عامیانه که به احتمال فراوان در عصر صفویه فردی به نام محمد ریاض آن را نوشته است. » حُسنآرا « این نسخه در گنجینۀ نسخ خطی دانشگاه لایپزیک نگهداری میشود. قصۀ را روایت میکند که با چهار زن پیوند ازدواج » حسنآرا « سرگذشت توانگرزادهای به نام میبندد. این چهار زن، نماد جنس زن در چهار دوره پیشاتاریخی و تاریخی ایران بزرگ بهشمار میآیند. از این میان، دو زن دارای کارکرد و دلالت اسطورهای و دو زن دیگر دلالت تاریخی دارند. نوشتار پیش رو میکوشد با تحلیل متن داستان، هم نگاهی به سیمای زنان چهارگانۀ قصه بیندازد و هم نمادهای اساطیری و تاریخی درپیوسته با خوارزم را به کمک نشانههای درونمتنی و برونمتنی بازشناساند. هدف کلی ما نشان
