1403/09/02

همت اله رورده

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن: 9113256216

مشخصات پژوهش

عنوان
خوشه بندی بارش ایران با استفاده از روشی نوین مبتنی برکاربرد نگاشت (SVD) و خوشه بندی فازی (FCM)
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
بارش، خوشه بندی فازی، SVD، ویژگیهای خطی و غیرخطی، ایران
سال 1398
مجله آمایش جغرافیایی فضا
شناسه DOI
پژوهشگران همت اله رورده ، جمال قاسمی ، یداله یوسفی ، زهره قاسمی

چکیده

هدف این تحقیق خوشه بندی بارش ایران به منظور شناخت تفاوتهای مکانی آن است. داده های روزانه بارش، رطوبت نسبی و دمای نقطه شبنم 63 ایستگاه کشور در بازه زمانی 1985 تا 2013 از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد. این داده های خام با استفاده از روش نگاشت تجزیه به مقادیر منفرد (SVD) فشرده و کاهش بعد داده شد و به عنوان ویژگیهای غیرخطی آماده سازی گردید. علاوه بر این ویژگیها 9 ویژگی بارش شامل روزهای با بارش سنگین (بزرگ تر مساوی 10 میلی متر)، روزهای با بارش خیلی سنگین (بزرگ تر مساوی 20 میلیمتر)، روزهای با بارش بزرگ تر مساوی 25 میلیمتر، بزرگ ترین تعداد روزهای خشک متوالی (CWD)، بزرگ ترین تعداد روزهای تر متوالی (CDD) و تعداد روزهای بارش در هر فصل به عنوان ویژگیهای خطی از بارش روزانه استخراج شد. در مرحله نهایی این ویژگیهای خطی و غیرخطی به هم الحاق شده و به سیستم خوشه بندی فازی وارد شدند. نتایج این تحقیق 6 خوشه بارشی را در ایران نشان داد. نواحی ساحلی خزر، سواحل خلیج فارس و دریای عمان، نواحی بسیارخشک مرکزی، نواحی نیمه خشک، نواحی کوهستانی و نیمه کوهستانی در خوشه های مجزا قرار گرفتند که با عرض جغرافیایی، توپوگرافی ایران و دوری و نزدیکی از دریا و منابع رطوبتی مطابقت نشان میدهند. مقایسه نتایج این خوشه بندی با روشهای دیگر که تاکنون انجام شده است حاکی از تفکیک و جداسازی قابل قبول ایستگاهها و خوشه ها با توجه به میزان بارش ایستگاهها و عوامل موثر بر آن میباشد.