1403/09/01
مرتضی محسنی

مرتضی محسنی

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکدۀ ادبیّات و زبان‌های خارجی
نشانی:
تلفن: 01135303110

مشخصات پژوهش

عنوان
خیال خالق در دیوان شمس تبریزی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
عرفان، خیال، ابن عربی، مولوی، دیوان شمس.
سال 1399
مجله عرفان اسلامي
شناسه DOI
پژوهشگران زهره محمدعلی ، احمد غنی پور ملکشاه ، مرتضی محسنی ، مسعود روحانی

چکیده

نظریّه خیال در فلسفه و عرفان نظری جایگاه ویژهای دارد. یکی از بزرگترین نظری ه پ ردازان در و زۀ خیال ابن عربی است. در کالم او، خیال در یک معنا، ماس ی اهلل و به ص رت تجلّی خداوند است ام ا خی ال در معنای دوم واسط و برزخ بین مراتب است. در معنای دیگر ق ّۀ خیال در انسان ن عی ادراک است که ب ین ص ر محس س و معانی مجرد جمع میکند. بر اساس آیه قرآن انسان در زمین جانشین آفریدگار خالق است و میت اند با استمداد از خالقیت خیال خ یش دست به آفرینشه ای علم ی، ادب ی، هن ری و... زده و منش وج د و کمال باشد. از مهمترین اهداف پژوهش، ت کید ب ر نش ش خی ال خ الق در ه یتبخش ی ب ه انس ان سرگردان، برای رهایی از بحران بی ه یتی و وص ل به جایگاه وشیشی اوست و نیز پاسخ به این پرسش است که آیا دی ان شمس را میت ان یکی از شاخص ههای عرص ه بهرهمن دی از خی ال خ الق در ادبیّ ات عرف انی دانست؟ و آیا اشعار م رد بررسی در تش یت و تثبیت جایگاه وشیش ی انس ان ک ه ص رتی از خداون د اس ت ت ثیرگذار است؟ در این پژوهش نظری، آراء مشترک ابن عربی و م ل ی در نظریه تجلی خداون د در خلش ت استخراج و با استفاده از شی ۀ تطبیشی- تحلیلی و به ص رت کیفی م رد بررسی و واکاوی مفه می قرار گرفته است. در نهایت با ارائه اشعار و مستندات، یافتهها واکی از مثبت ب دن پاسخهای پژوهش است