جمال قاسمی

اقلیم یکی از مهمترین عوامل محیطی است که بر زندگی و فعالیت انسان ها موثر است. لذا شناخت پهنه های اقلیمی جهت برنامه ریزی و توسعه فضایی نواحی مختلف ضروری می باشد. هدف این تحقیق پهنه بندی دما در ایران با روش خوشه بندی فازی است. داده های میانگین روزانه ی درجه حرارت خشک، بیشینه درجه حرارت، کمینه درجه حرارت، دمای نقطه شبنم و درجه حرارت تر 63 ایستگاه سینوپتیک ایران در بازه ی زمانی 1985 تا 2013 از سازمان هواشناسی اخذ شد. با توجه به عدم قطعیت داده های اقلیمی، در جهت به حداقل رساندن عدم قطعیت داده های موجود با روش نگاشت تجزیه به مقادیر منفرد (SVD) در نرم افزار متلب فشرده و کاهش بعد داده شد و با روش خوشه بندی فازی (Fcm)، خوشه بندی گردید. نتایج نشان داد که روش خوشه بندی فازی به خوبی قادر است طبقه بندی دمایی قابل قبول و مناسبی را برای ایران ارائه دهد. نتایج این تحقیق 6 خوشه دمایی را در ایران که دارای شرایط توپوگرافی متنوع است، نشان می دهد. پهنه های دمایی ایران از دریا خزر، خلیج فارس و دریای عمان و رشته کوه البرز و زاگرس و نواحی داخلی ایران تبعیت می کند. از نتایج این پژوهش می توان در جهت مقاصد کشاورزی و مدیریت منابع آبی کشور و همچنین گردشگری استفاده کرد.