|
عنوان
|
بررسی دو عامل موسیقایی وزن و ردیف در غزلیات امیرخسرو دهلوی و حافظ
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
میرخسرودهلوی ، حافظ ، غزلیات ، موسیقی شعر ، وزن ، ردیف
|
|
چکیده
|
چکیده امیرخسرو دهلوی شاعری موسیقیدان است، لذا در کاربرد عوامل موثر بـر موسـیقی شـعر از مهارت خاصی برخوردار است، بنابراین مقایسه موسیقی غزلیات او با شاهکاری چون غزلیات حافظ سبب میشود تا آشکار گردد، حافظ از چه شگردهایی استفاده کرده است که با وجـود به کارگیری بهتر عوامل ظاهری موسیقایی در شعر امیرخسرو دهلـوی، در نهایـت موسـیقی شعر او دلنشین تر گشته است؟مقاله حاضر بر اساس الگـوی ارائـه شـده درکتـاب موسـیقی شعر، با شیوه توصیفی- تحلیلی و مقایسه ای انجام گرفت و در نهایت این نتیجه بـه دسـت آمدکه : با وجود آنکه اوزان به کارگرفته شده در غزلیات حافظ به نسـبت امیرخسـرو تنـوع کمتری دارد و از جهت کاربرد ردیف و قافیه نیـز امیرخسـرو دهلـوی بـه سـبب اشـراف بـر موسیقی، ردیفها و قافیه های غنیتری بکار بـرده اسـت؛ امـا در نهایـت موسـیقی برخاسـته ازغزلیات حافظ بهتر از کار درآمده چرا که آهنگ شعر محدود به بحرآن نیست بلکه درنوعِ پیوست کلمات با یکدیگر و ایقاعهای شعر، موسیقی شگفت انگیزی آفریده میشود. لذا حافظ با استفاده از این شگرد زبانی از یک وزن ، موسیقیهای متنـوعی آفریـده اسـت. درموسـیقی کناری نیز او بـه جـای آن کـه شـعر و فضـای آن را بـا ردیفهـای طـولانی محـدود کنـد، ازشگردهای خاصی، نظیر: هماهنگی فضای عاطفی شعر با حروف قافیـه یـا ردیـف اسـتفاده کرده است و بدین ترتیب موسیقی شعر حافظ منحصر بفرد گشته است.
|
|
پژوهشگران
|
سوسن یزدانی (نفر اول)، مسعود روحانی (نفر دوم)
|