مشخصات پژوهش

عنوان	اثرات گردشگری مذهبی بر فضاهای روستایی مورد: روستای اوجی آباد در شهرستان آمل
نوع پژوهش	مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها	گردشگری مذهبی • گردشگری فرهنگی • اماکن مذهبی • توسعه اقتصاد روستایی
چکیده	گردشگری مذهبی، یکی از مهمترین شاخههای گردشگری فرهنگی محسوب میشود که ماهیت خود را مدیون اعتقادات مردم به اماکن و اشخاص مذهبی و زیارت آنهاست. در ایران نیز به فراخور فراز و فرودهای سیاسی و مذهبی، در دوران اسلامی اماکن و مجموعههای فرهنگی- مذهبی فراوانی احداث شده است؛ برخی از این اماکن مذهبی، در روستاهای کنونی واقع شده است که میتوان آنها را مقاصد گردشگری مذهبی قلمداد کرد. بر اساس تجربیات موفق مکانهای مذهبی همچون مشهد الرضا، حرم حضرت معصومه در قم و حرم مقدس عبدالعظیم حسنی در شهر ری، این اماکن توان بالایی در توسعهی اقتصادی جوامع محلی دارد. در مقیاسی کوچکتر، روستای اوجیآباد از توابع شهرستان آمل که با مجموعهی تاریخی- مذهبی خود، پذیرای زائران زیادی از روستا، روستاهای اطراف، شهرهای اطراف و حتی سایر استانهاست، یکی از بهترین نمونهها برای توسعهی پایدار گردشگری فرهنگی و مذهبی و فراخور آن توسعهی اقتصاد روستایی است. در این تحقیق سعی شده است تا به واکاوی اثرات گردشگری مذهبی بر روستای اوجیآباد شهرستان آمل پرداخته شود. نوع تحقیق کاربردی، روش گردآوری اطلاعات به صورت مطالعات اسنادی و بررسیهای میدانی و روش تفسیر دادهها نیز توصیفی- تحلیلی است. پس از توصیف آمارهها و میانگینها، دادههای پژوهش با استفاده از تکنیک دلفی، آزمون ANOVA و رگرسیون خطی در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شده است. نتایج نشان میدهد که گردشگری مذهبی بر توسعهی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی روستای اوجیآباد اثر یکسانی نداشته است. از میان ابعاد مورد مطالعه در این روستا، بعد اقتصادی بیشترین تأثیر را از پدیدهی گردشگری پذیرفته است که این وضعیت نشانگر درگیر شدن و تحت تأثیر قرار گرفتن افراد مختلف و مشاغل متنوع از پدیدهی گردشگری است. البته اثرات اقتصادی گردشگری، بخش اندکی از مشاغل و افراد را منتفع ساخته و بسیاری از ساکنان محلی، از این پدیده بیبهره بوداند که این امر نیز مبین عدم استفاده از تمامی ظرفیتهای گردشگری است. همچنین تنوع فرهنگی زائران ورودی به روستا، اثرات ملموسی بر فرهنگ مردمان روستا داشته است و به لحاظ زیستمحیطی نیز مناطق حساس مرتبط و نزدیک به مجموعه، از انباشت زباله و ازدحام تأثیر بیشتری پذیرفتهاند.
پژوهشگران	محمدحسن زال (نفر اول)، مرتضی مهرعلی تبار (نفر سوم)، نازنین تبریزی (نفر دوم)