عنوان
|
بررسی معنی شناختی حسن تعبیرات مرتبط با مرگ در غزلیات حافظ
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
کلیدواژهها
|
حافظ؛ مرگ؛ زندگی؛ حسن تعبیر؛ قبح تعبیر
|
چکیده
|
مرگ واژهای ناخوشایند و نامطلوب است و در اغلب زبانها از گفتن صریح این واژه پرهیز، و برای اشاره به آن، از فرآیند حسن تعبیر استفاده میکنند. حسن تعبیر عبارت است از کاربرد عبارت و کلمهای نیکو به جای واژهای ناخوشایند. در این نوشتار، چگونگی سخن گفتن از مرگ در غزلیات حافظ براساس مقوله حسن تعبیر مورد بررسی قرار میگیرد. شگردهای بسیاری در ایجاد حسن تعبیر دخیلاند. مؤلفههایی که حافظ برای ایجاد حسن تعبیر به کار میگیرد، عبارت اند از: وام واژه، واژگان کلی، عبارات اشارهای، رد خُلف، استلزام معنایی، ترادف، متناقضنما، تلویح، لحن و قید حالت. این مؤلفهها بیانگر غلبه شور زندگی بر مرگ در اندیشه حافظ است. قبح تعبیر هم که نقطه مقابل حسن تعبیر است، در سخن حافظ بسیار اندک است و عواملی چون شرایط نامساعد روحی، مقابله با دشمن، تذکر و هشدار و مبالغه در عشق در ایجاد آن نقش دارند.
|
پژوهشگران
|
منیره محرابی کالی (نفر دوم)، غلامرضا پیروز (نفر اول)
|