|
چکیده
|
یکی از رویکردهای کشور در سالهای اخیر توسعهی کمّی مراکز آموزش عالی و ایجاد تنوع در مؤسسات آموزش عالی مانند دوره- های پیام نور، شبانه، پردیسهای خودگردان، دانشگاه آزاد، دانشگاه غیر انتفاعی، دانشگاه علمی کاربردی، تحصیلات تکمیلی و غیره بوده است. شاید به بیانی هدفگذاری و تلاش سیاستگذاران در این عرصه، افزایش آگاهی مردم، توسعه و آموزش نیروی انسانی و همچنین رشد فرهنگی اجتماعی کشور و ایجاد فرصتهای بیشتر بوده است اما باید توجه داشت که تنها این شرایط کافی نیست و - باید به کیفیت خروجی دانشگاهها نیز توجه داشت. این در شرایطی است که افزایش دانشگاهها و رشتهها در سالهای اخیر به گونه- ای بوده است که حتی شهرهایی که فاقد امکانات مناسب آموزشی مانند فنّی و حرفهای یا دبیرستان هستند دارای دانشگاهند. حال سؤال اینجاست که این افزایش کمّی دانشگاهها چه نقشی در بهبود تراز علمی و فرهنگی جامعه و کشور داشته است؟ مدرکگرایی و عدم برنامهریزی درست آموزشی و انسانی در سطح کلان کشور و اجرای برنامههای آزمون و خطای آموزشی موجب هدر رفتن سرمایهها و منابع انسانی در کشور شده و مانع حرکت در مسیر حقیقی میشود. متأسفانه دانشگاه و دانشگاهرفتن از منظر جامعه صرفاً بهعنوان یک هدف تعیین گردیده و بهنظر میرسد برای دولتها هم نوعی ایجاد اشتغال تلقی گردیده؛ چرا که دانشجویان در آمار بیکاران نمیگنجند و احتمالاً تا زمانی که مشغول تحصیل هستند جویای کار هم نخواهند بود. مدرکگرایی و هجوم به دانشگاهها برای گرفتن مدرک، مقاله فروشی، بازاریابی پایاننامه، از جمله معضلاتی میباشند که در نظام آموزش عالی ما قابل کتمان نیستند. در این پژوهش مقولهی آموزش عالی بهعنوان متنی در نظر گرفته شده است که در فضای حاکم بر آن مدرکگرایی بهصورت یک رویکرد غالب، نمایان است و سعی میشود با استفاده از روش واسازی درک عمیقتری از آنچه رخ میدهد حاصل شود. پرسشهای پژوهش : رویکرد غالب و مراحل واسازی در آموزش عالی چیست؟ نتایج حاصل از واسازی چیست؟ روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از فیشبرداری و مطالعهی کتابخانهای انجام شده است و با استفاده از مراحل واسازی به تبین جوّ فکری حاکم برآموزش عالی میپردازد. با نگاهی به رویکردهای کیفی در روشهای پژوهش فلسفه تعلیم و تربیت بهسختی میتوان واسازی را بهمنزلهی روش پژوهش بهمعنای معمول این کلمه در نظر گرفت؛ کما اینکه دریدا، خود مخاطبانش را ا
|