عنوان
|
واکاوی هندسه تصویرهای شعری دوره بازگشت
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
کلیدواژهها
|
دوره بازگشت، سبک، تصویر، هنر سازههای منفرد و ترکیبی.
|
چکیده
|
بیشتر رااوتها در مورد شعر دوره بازگشت کلّی و فرضی است و اثبات آنها نیاز به بررسی بیشتر و دریقتری دارد. سازه تصویر شعری، اجتماعی است از عناصر بلاغی مختلفی که محصول نگاه و زبان خاص هر شاعر است؛ به دیگر سخن، ماحصل تج یه هندسه یک تصویر شعری، هنرسازههای گوناگونی خواهد بود که در ت وین آن سازه نقش داشتهاند. ی ی از اب ارهای بایسته برای بررسی موش افانه، دانش سبکشناسی است که با دو مختصه بسامدگیری و ریاپ، سنجه خوبی برای بررسی شعر شاعران هر دوره است. پژوهش حاضر که به شیوه کمّی ت آماری و با روی ردی سبکشناختی نوشته شدهاست، با بررسی هندسه تصویرهای شعری دیوانهای شش شاعر برجسته دوره بازگشت (مشتاق اصفهانی، هاتف اصفهانی، آنر بیگدلی، سروش اصفهانی، صبای کاشانی و فت اللهخان شیبانی) میکوشد تا ضمن پرهی از کلیگوییهای رایج در خصوص شباهت شعر شاعران دوره بازگشت به شعر شاعران سبکهای پیشین، با ارائه آماری دریق و روشن از مقدار بهرهگیری هر شاعر از هنرسازههای منفرد و ترکیبی، سوای تعیین سط و کیفیت ساختمان تصویرها به لحاا سادگی یا پیچیدگی، به ریاپ هندسه تصویرهای هر شاعر با سازه تصویرهای شاعران سبکهای دیگر ب ردازد. نتایج این جستار نشان میدهد که هرچه از سبک هندی (و عصر صفوی دور) و به دوره راجار ن دیک میشویم، از شمار هنرسازههای ترکیبی و درصد پیچیدگی تصویرها کاسته و بر مقیاپ هنرسازههای منفرد و تصویرهای ساده اف وده میگردد؛ برای نمونه، سازه تصویرهای شعری مشتاق (نخستین و ن دیکترین شاعر این پژوهش به سبک هندی) فراتر از سبک خراسانی و در ردیف هندسه تصویرهای سبک عراری ررار میگیرد، امّا ساختمان تصویرهای رصیدههای شیبانی دریقاد مطابق است با هندسه تصویرهای فرّخی سیستانی! در یک نگاه کلان هم میتوان گفت: ساختمان کلّی تصویرهای شعر دوره بازگشت به هندسه تصویرهای سبک خراسانی ن دیک و از هندسه تصویرهای سبک هندی دورتر است
|
پژوهشگران
|
فرزاد بالو (نفر دوم)، مصطفی میردار رضایی (نفر اول)
|