|
عنوان
|
پژوهشی در تاریخ و هنر دوره اشکانی
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
اشکانیان، یونان، معماری، تزیینات معماری، آثار باستانی
|
|
چکیده
|
حکومت اشکانی (225ق.م تا 226م) از مدت دارترین سلسله‌های پادشاهی دوران تاریخی ایران است که با توجه به کاوش‌های اندک باستان‌شناسانه، دارای محوطه‌های قابل توجهی در داخل مرزهای کنونی ایران و خارج از آن است. اشکانیان که پس از هشتاد سال فرمانروایی یونانیان بر امپراتوری پهناور هخامنشی، بار دیگر آن را به ایرانیان بازگرداندند؛ توانستند علی‌رغم نفوذ فرهنگی این قوم بیگانه، عناصر ملی – ایرانی را احیاء و یا جنبه‌های جدیدی از آن را تقدیم تاریخ هنر و معماری بکنند. از این دوره، آثاری معماری و هنری قابل توجهی بدست آمده که در نوع خود بی‌نظیر است. این آثار علاوه بر آن که به عنوان شیوه‌ی پارتی در تاریخ معماری معروفند، الگویی جهت ساخت و سازهای ادوار بعد، خصوصاً دوره‌ی ساسانی گردیدند. هر یک از بناهای مهم و شناخته شده‌ی دوره اشکانی چه در مرزهای داخلی ایران و چه خارج از آن دارای تزیینات زیبایی هستند که شناخت آنها می‌تواند باستان‌شناسان، معماران و مورخین تاریخ هنر را در بازسازی اوضاع فرهنگی – عقیدتی جامعه پارتی، دستاوردها و نوآوری‌های آنها در زمینه‌ی معماری، اصول و تزیینات وابسته بدانها یاری کند. شناخت برهم‌کنش‌های فرهنگی اشکانیان و یونانیان از دیگر اهداف این پژوهش است که می‌تواند میزان تاثیر‌گذاری فرهنگ هلنی را بر جامعه‌ی آن روزگار ایرانی آشکار سازد. تحقیق حاضر که بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات تاریخی است تلاش نموده تا با استفاده از منابع مکتوب و داده‌های باستانی (مواد فرهنگی) به اهداف و فرضیات مطرح در این پژوهش تحقق بخشد. بر این اساس، هنر و معماری دوره اشکانی را می‌توان به سه دوره تقسیم نمود. در دوره اول، میزان نفوذ عناصر معماری و تزیینات وابسته به آن از یونانیان بسیار زیاد است. در دوره دوم، این میزان کاهش یافته و سهم ایرانیان با یونانیان برابر می‌گردد. در دوره سوم نفوذ یونانیان قطع و یک هنر کاملاً ایرانی متولد می‌گردد.
|
|
پژوهشگران
|
مهسا زارعی (نفر دوم)، رضا مهرآفرین (نفر اول)
|