مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی متالوگرافی، ICP-OES و ...
عنوان بررسی متالوگرافی، ICP-OES و SEM-EDS سه شئ آلیاژیِ عصر مفرغ مکشوف از بخش جنوبی حوض هی هلی لرود، جیرفت
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها عصر مفرغ، جیرفت، سنجاق فلزی، میله فلزی، متالوگرافی.
چکیده فعالی تهای جدید باستا نشناسی در جیرفت، در جنوب استان کرمان، علاو هبر کشف شواهد آغاز شهرنشینی، منجر به شناسایی مدارک فلزکاری، اشیای فلزی، شواهد معد نکاری کهن و سربار ههای استحال هی کا نسن گها گردیده است. در مجموع هی اشیای بازیافتی از حفاران غیرمجاز از منطق هی معروف به «میل فرهاد »، در جنوب خاوری دشت جیرفت، یک سنجا ق و دو میل ه مفرغی انتخاب و در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفت هاند. بر پای هی مقایسه آ نها، با نمون ههای مکشوف از کاو شهای علمی باستا نشناسی، قدمت آ نها به عصر مفرغ )اواخر هزار هی چهارم و سوم ق.م.( برم یگردد. هدف نگارندگان شناخت آلیاژگری فلزات و مسائل فنی فلزکاری عصر مفرغ است که با پرس شهایی در زمینه ترکیبات عنصری و رو شهای ساخت، زنجیره تولیدی و عملکردی اشیا و سازوکارهای اقتصادی-اجتماعی جوامع عصر مفرغ منطقه مورد مطالعه دنبال شده است. تولید اشیا با رو شهای ذوب و قال بگیری و چک شکاری، دارا بودن زنجیره تولیدی و عملکردی در سطح منطق های و فرامنطق های و همچنین، وجود ساختار اقتصادی-اجتماعی و اداری پیشرفته در جوامع عصر مفرغ منطقه، پی شفر ضهای مقاله حاضر هستند. نگارندگان، با استفاده از روش متالوگرافی، رو شهای ساخت این اشیا را چک شکاری سرد و چک شکاری گرم، تشخیص داد هاند. عناصر موجود در آخا لها، گو یچ هها و ناخالص یهای این اشیا، با استفاده از رو شهای SEM-EDS و ICP-OES بررسی کمّی و کیفی شدند. ترکیب اصلیِ این سه آلیاژ از نظر فنی، مشابه فلزکاری عصر مفرغ منطقه جنوب خاوری ایران است؛ سنجاق و یکی از میل هها، از نوع آلیاژ مسِ آرسنیکی و میله دیگر، از مس تقریباً خالص م یباشد. دیگر عناصر شناسای یشده در آ نها، نظیر: آنتیموان، روی، قلع، سرب، استرانسیم، آهن و نقره، با نتایج آزمای شهای شیمیایی کا نسن گهای منطقه، ه مپوشانیِ ب هنسبت دقیقی دارند. گون هشناسی این اشیا و تشابه فنی و ساختاری آ نها، روابط بین محوط ههای باستانی منطق هی جنوب خاوری ایران را با یکدیگر و همچنین، با سایر مراکز باستانی در فات ایران و مناطق ه مجوار، قابل تحلیل م یسازد.
پژوهشگران نادر علیدادی سلیمانی (نفر چهارم)، محمد مرتضوی (نفر سوم)، رحمت عباس نژاد سرستی (نفر دوم)، فاطمه یاوری (نفر اول)