|
عنوان
|
خشت مقدس (مانده های آیینی زرتشتیان کرمان)
|
|
نوع پژوهش
|
کتاب
|
|
کلیدواژه‌ها
|
کرمان، دین زرتشت، اماکن مقدس زرتشتیان
|
|
چکیده
|
قبل از اسلام دین بیشتر ایرانیان زرتشتی (مزدیسنی) بود. دینی که پیامبر آن از اقوام ایرانی و خاستگاه آن ایرانویج در کرانه‌ی رود دائیتی بود. اما ادیان دیگر مانند یهود و مسیحیت نیز پیروانی داشت و آنها به گونه‌ای مسالمت‌آمیز در کنار اکثریت زرتشتیان ایرانی زندگی می‌کردند. با آمدن اسلام، بیشتر ایرانیان مسلمان شدند و تعدادی که دین جدید را برنتافتند؛ راهی هند شدند که هم اکنون به پارسیان هند شهره‌اند. تعدادی نیز با فشارهای فراوانی که بر آنها وارد می‌آمد، هم چنان بر ماندگاری دین خود پای فشردند. خراسان، سیستان، یزد و کرمان از آخرین ولایاتی بشمار می‌رفت که زرتشتیان اندکی در آنها باقی مانده بودند. دو ولایت خراسان و سیستان نیز پس از چندی آخرین بازماندگان زرتشتی خود را از دست داد و یزد و کرمان به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و کویری خود پناهگاه آخرین بازماندگان دین کهن ایرانی بود که با وجود تنگناهای فراوان، آتش مقدس دین مزدیسنان را هم چنان روشن نگاه داشتند. پیش از این، آثار زرتشتیان یزد طی یک کار پژوهشی در مجلدی تحت عنوان «یشت و خشت» منتشر گردید که مباحث عمده آن را بناهای آیینی زرتشتیان این استان مانند بناهای آتش، زیارتگاه‌ها و مراکز تدفین تشکیل می-داد. پس از آن نوبت به کرمان رسید که با انجام یک پژوهش میدانی دیگر همانند یزد، آثار دینی زرتشتیان این استان در مجلدی گردآوری شود تا ضمن شناخت و نگهداری بهینه این آثار، زمینه را برای تحقیقات بیشتر پژوهشگران عرصه دین، ایران‌شناسی و باستان‌شناسی فراهم آورد. ممکن است در روند این بررسی میدانی، برخی از آثار مغفول مانده باشد که امید است با یادآوری زرتشتیان پاک نهاد کرمان و دیگر علاقمندان در آینده‌ی نه چندان دور و در چاپ‌های دیگر این نقیصه جبران گردد. کتاب حاضر شامل چهار فصل است. فصل نخست آن را پیشینه‌ی تاریخی کرمان در دو دوره‌ی تاریخی و اسلامی تشکیل می‌دهد که به گونه‌ای مختصر خواننده را با گذشته‌ی این سرزمین آشنا می‌کند. فصل دوم به تاریخ زرتشتیان کرمان در دوره اسلامی می‌پردازد و ضمن آن، آداب و رسوم آنها مانند نماز، جشن‌های دوازده-گانه، گاهنبارها، مراسم و آداب آتشکده‌ها، زیارتگاه‌ها، تدفین و ... را یادآور می‌شود. فصل سوم، فصل اصلی این نوشتار را تشکیل می‌دهد که همراه با نقشه و تصاویر زیبا به معرفی بناهای آتش (چهارطاقی و آتشکده)، زیارتگاه‌ها و بناهای تدفین (دخمه و آرامگاه) می‌پردازد. فصل چهارم با جمعبندی و نتیجه گیری این نوشتار به پایان می‌رسد
|
|
پژوهشگران
|
حسین سرحدی دادیان (نفر سوم)، رضا مهرآفرین (نفر دوم)، سوده لوهاری (نفر اول)
|