|
چکیده
|
دین زرتشت یکی از کهن‌ترین ادیان یکتاپرستی غیر ابراهیمی است که به احتمال قوی در اواخر هزاره دوم پیش از میلاد توسط زرتشت پیامبر در یکی از مناطق مسکونی اقوام آریایی آن روزگار منتشر و پس از مدتی از سوی ایرانیان پذیرفته شد. دین یاد شده به سبب پاره‌ای رخدادهای فرهنگی، سیاسی، ماهوی، مانند عدم نوشتار متون اصلی آن در صدر این دین، تهاجم و دشمنی اقوام بیگانه، تاثیر آن از نگرش‌های دینی همسایگان و اقوام تابع و تفاوت‌های فرهنگی موجود در بین اقوام مختلف ایرانی دارای فراز و نشیب‌های فراوانی بوده است. چنان که گاهی مانند زمان یورش اسکندر مقدونی و اعراب مسلمان تا مرز نابودی کامل پیش رفت، اما با تلاش شماری از وفاداران به آن کورسویی از این دین باقی ماند. با مسلمان گشتن ایرانیان شماری از زرتشتیان به هند مهاجرت کردند و شعائر دینی خود را در این سرزمین حفظ نمودند. بیشتر ایرانیانی که در داخل مرزهای کنونی ایران بر دین اجداد خود باقی ماندند، ساکن مناطق مختلفی از استان یزد، کرمان و تهران هستند. استان یزد به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی آن که در حاشیه کویر واقع شده است، این جماعت قلیل را از دسترسی دشمنان مصون داشت و اینان در شرایط سخت ادوار توانستند اصول و مبانی دین خود را حفظ کنند. هم اکنون در استان یزد آثار پراکنده‌ای از زرتشتیان به چشم می‌خورد که در ضمن متنوع بودن، از نظر دیرینگی ادوار مختلفی را در بر می‌گیرند. ابنیه مذهبی زرتشتیان یزد شامل آتشکده (آدریان) یا در مهر، زیارتگاه و دخمه است که هر یک به گونه‌ای تاریخ این کیش را زنده نگه داشته است. این نوشتار به معرفی کامل این بناها در استان یزد می‌پردازد.
|