مشخصات پژوهش

صفحه نخست /اقدام خودسرانه فرماندهان ...
عنوان اقدام خودسرانه فرماندهان نظامی به جنگ و تعمیم مجازات آن به غیرفرماندهان با تکیه بر اسناد حقوق بین‌الملل و موازین فقهی بر جرایم ارتکابی
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها فرمانده اقدام خودسرانه اقدام متقابل حقوق بشردوستانه حقوق بین‌الملل مجازات
چکیده قاعده تحریم جنگ از اصول بنیادین و از قواعد آمره در اسلام و حقوق بین­‌الملل معاصر است که به موجب آن، کشورها از توسل به زور و دخالت در امور یکدیگر منع شده‌‌اند. بر اساس حقوق اسلام و اسناد بین­‌المللی هرگونه حمله و توسل به زور تحت عناوینی چون حمله یا دفاع پیشگیرانه در برابر حمله قریب­‌الوقوع ممنوع است. رعایت اصل مذکور، موجب حفظ حاکمیت و استقلال کشورها و موجب صلح و امنیت بین‌المللی خواهد شد. اصولاً دیدگاه اسلام و حقوق بین­‌الملل، کاهش آثار شوم جنگ و برداشتن گام مؤثر در حذف آن است؛ ولی از آنجا که این امر ممکن نیست، تلاش شده ­است تا پیامدهای جنگ محدود شود. از جمله این تلاشها، تعیین مقرراتی است که در زمان درگیریهای مسلحانه و دفاع، طرفین تخاصم باید آنها را به عنوان حقوق بشردوستانه رعایت کنند. این موضوع هم در اسناد، کنوانسیونها و قطعنامه­‌های بین­‌المللی اشاره شده ­است. پس از انقلاب اسلامی، قانونگذار با تأسی از فقه اسلام و حقوق بین­‌الملل، هرگونه عملیات و حمله بدون امر و اجازه یا بدون اینکه به عملیات متقابل وادار شده باشد و یا پس از دستور توقف، جنگ را در اراضی یا علیه نیروهای نظامی یا اتباع دولتی که با ایران در حال جنگ نیست در مواد 34 و 35 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح اقدام خودسرانه تلقی و برای فرماندهان مجازات سنگین در نظر گرفته است که ایرادهایی براین مواد وارد و اصلاح آن جهت رفع ایرادها پیشنهاد می­‌شود. هم­‌چنین ضمن بیان مبانی نظری اسلام و حقوق بین­‌الملل، این پرسش مطرح است که آیا حقوق نظامی ایران به این مهم توجه داشته یا خیر؟ و می­‌تواند بر صلح بین­‌المللی تأثیرگذار باشد؟ نویسنده با استفاده از شیوه تبینی و تحلیلی در صدد محاسن و معایب آن و پاسخ به سؤال این مقاله است. روش این تحقیق هم تحلیلی توصیفی با ابزار گردآوری کتابخانه­‌ای است.
پژوهشگران جعفر صادق منش (نفر سوم)، کیو مرث کلانتری (نفر دوم)، رحیم رحیمی میلاشی (نفر اول)