عنوان
|
تحلیلی بر صُور تحول در هنر فلزکاری دوره صفوی (با تأکید بر کاسه ها و جام ها)
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
کلیدواژهها
|
هنر فلزکاری، اشیاء فلزی، کاسه فلزی، مضامین شیعی، تحول، صفوی
|
چکیده
|
هنر فلزکاری یکی از شاخه های مهم در هنرهای صناعی محسوب می شود که با توجه به پیشینه طولانی آن در ساخت و تولید در بازه های تاریخی مختلف، تغییرات متعدد و قابل توجهی داشته است. این تغییرات در دوره صفوی به صورت مشخص و تحت تأثیر عوامل موثر بر ساختار حکومت و اجتماع، قالب منسجم و متفاوتی به خود گرفت. آن چه در پژوهش پیش رو مورد تحلیل قرار می گیرد، واکاوی تأثیر مولفه های تحول بر اشیای فلزی با تأکید بر کاسه ها و جام ها می باشد. هدف از این تحقیق مشخص نمودن ارکان تغییر و تحول در ساختار فرم و کارکرد هنر فلزکاری در بستر دو رویکرد مهم دوره صفوی یعنی مذهبی و اجتماعی؛ همچنین راستی آزمایی محتوای معنادار و یکپارچه در هنرفلزکاری این دوره در کاسه ها و جام های فلزی است. سوالات طرح شده بدین شرح می باشد که: 1- تأثیرات رویکرد های مذهبی و اجتماعی بر فلزکاری دوره صفویه چگونه تبیین می گردد؟ 2- شکل تحول در قالب فرم و عملکرد اشیای فلزی دوره صفویه حاوی چه مضامینی است؟ روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و شیوه انتخاب نمونه و تحلیل داده ها منتج از داده های کتابخانه ای و نمونه های موزه ای است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد تبیین تحول تحت تأثیر شاخص مذهبی در دوره صفوی به شکل مضامین شیعی در کتیبه ها و نقوش، آشکار می گردد. در عین حال، شاخص اجتماعی نشان می دهد که مضامین ایران باستان در نزد اصناف و صنعتگران در فرم و معنا بروز نموده است. اما آنچه این نتایج را به سمت شکل متفاوتی در اشیای فلزی این دوره سوق می دهد، عملکرد معنایی مشابه در اشیایی است که به ظاهر در فرم و کارکرد متفاوت می باشند. لایه های عمیق تر محتوای معنادار در مقاطع مختلف تاریخی مخصوصا دوره صفوی قابل واکاوی است.
|
پژوهشگران
|
یعقوب آژند (نفر سوم)، حسن بلخاری قهی (نفر دوم)، فروغ عموئیان (نفر اول)
|