زهرا میلا علمی

مطابق تئوری‌های مالی و پولی، نقش اصلی بانک‌ها در اقتصاد برای خلق نقدینگی به وسیله سپرده‌های نقد آنها و ارائه آنها به صورت وام است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر سیستم بانکداری سایه‌ای بر حجم نقدینگی در ایران است. برای این منظور، داده‌های فصلی شده ایران طی سال‌های 1397-1388 با استفاده از روش خود رگرسیون برداری ساختاری (SVAR) و حداقل مربعات معمولی تحلیل و بررسی شده است. نتایج حاصل از مدل SVAR در قالب شوک بانکداری سایه‌ای و تجزیه واریانس نشان می‌دهد که سیستم بانکداری سایه‌ای بر حجم کشور در بازه مورد بررسی می‌گذارد. به طوری که شوک سایه‌ای بر عرضه پول و شبه پول ترتیب در سال دوم بیشترین مقدار خود ، یعنی حدود 29.7 و 28.4 درصد رسیده و سپس روند کاهشی گرفته است. همچنین نتایج حاصل از روش حداقل مربعات معمولی نشان می‌دهد که بین بانکداری سایه‌ای و عرضه پول پول و شبه پول رابطه مثبت وجود دارد و ضریب همبستگی بانکداری سایه‌ای با عرضه پول و شبه پول به ترتیب 0.502677و 1.043699 است. است بنابراین، فعالیت‌های سیستم بانکداری سایه‌ای با ارتقای حجم پول و شبه پول که اجزای نقدینگی هستند، سبب افزایش حجم نقدینگی می‌شود اما به منزله عامل اصلی افزایش حجم نقدینگی نیست.