طاهر صفرراد

استفاده از تکنیک های سنجش از دور به منظور پایش گسترش فیزیکی شهرها در سال های اخیر رشد داشته است. آنالیز سری زمانی با تصاویر ماهواره ای میتواند تصویری جامع پیش روی تصمیم سازان و مدیران شهری بگذارد. هدف از این پژوهش استفاده از تصاویر ماهواره لندست به منظور کشف الگوی رشد قائمشهر در یک بازه ی زمانی سی ساله از سال 1990 تا 2020 میلادی است. بدین منظور تصاویر مورد نظر در چهار سال 1990، 2000، 2010 و 2020 از ماهواره های لندست 5 و لندست 8 استخراج شدند. پنج کلاس منابع آبی، زمین های کشاورزی، منطقه ساخت وساز شده ی شهری، زمین بایر و زمین های جنلگی برای طبقه بندی تعیین شدند. پس از پردازشهای مورد نظر، طبقه بندی با استفاده از الگوریتم Random Forest صورت پذیرفت. بر اساس نتایج حاصل شده مساحت طبقه شهری با رشدی مداوم طی این سی سال از حدود 6 درصد کل مساحت در سال 1990 به بیش از 8.5 درصد در سال 2020 رسید. نیز از مساحت زمین های کشاورزی به طور مداوم کاسته شد. براساس داده های حاصل، میزان آنتروپی شانون طی این بازه 35/1 بوده که به معنای پراکنده رویی رشد این شهر می باشد. در سه بازه ی بررسی شده، طی سالهای 2000-2010 میزان درجه آزادی برابر با 3.97 بوده که نشان از عدم تقارن بالای رشد در این بازه است. همچنین عدد شاخص نوع رشد شهری برای سه دوره به ترتیب، 7/0، 63/0 .و 61/0 بوده که نشان می دهد الگوی رشد قائمشهر به سمت رشد حاشیه ای می رود.