چکیده دریا و سواحل آن به علت داشتن جاذبه‌های زیبا و جذاب از دیرباز مورد توجه عموم مردم قرار گرفته و همواره در کشورهای مختلف برای گذران اوقات فراغت با انگیزه تفریح و استراحت انتخاب می‌شود. در دهه‌های اخیر نیز سفرهای دریایی به عنوان یکی از شاخه‌های پر طرفدار گردشگری در سطوح بین المللی مطرح شده و در حال حاضر، سفر دریایی به عنوان یکی از بخش‌های کلیدی در رشد صنعت گردشگری شناخته می‌شود. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش سرمایه فرهنگی در حمایت از توسعه مسافرت های دریایی در دریای خزر می باشد. پژوهش حاضر سعی دارد تا تأثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن شامل: بُعد عینیت‌یافته، تجسم -یافته و نهادینه را که به نظر می‌رسد در حمایت از توسعه مسافرت های دریایی مؤثرند، مورد مطالعه قرار دهد. علاوه بر این، در این تحقیق، نگرش مردم منطقه مورد مطالعه از سه بعد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی نسبت به توسعه سفرهای دریایی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این تحقیق در زمره تحقیقات پیمایشی می باشد که اطلاعات آن با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه ی افراد ساکن در شهر نوشهر و حومه در استان مازندران است که از طریق فرمول کوکران حجم نمونه (n) برابر با 382 نفر برابر شد و برای کاهش خطا به400 نفر افزایش یافت. ضریب آلفا کرونباخ در این مطالعه در بعد عینیت یافته برابر با (74/0) ، بعد تجسم یافته برابر با (71/0) و بعد نهادینه شده برابر با (80/0) که مورد تأیید واقع شده است. یافته ها نشان می دهد که میانگین نگرش افراد ساکن نسبت به توسعه سفر دریایی (از نمره 5)، در بعد اقتصادی 13/3، در بعد اجتماعی-فرهنگی 28/3 و در بعد زیست محیطی برابر با 75/3 بوده است. علاوه بر این، نتایج این تحقیق نشان می دهد که نگرش افراد نسبت به توسعه سفر دریایی در حد متوسط رو به بالا می باشد. همچنین یافته ها نشان می دهد میانگین ابعاد سرمایه فرهنگی نسبت به حمایت از توسعه سفر دریایی (از نمره 5)، در بعد عینیت یافته 91/2، تجسم یافته 11/3 و نهایتأ در بعد نهادینه شده 86/2 بوده است. بدین ترتیب، نتایج تحقیق حاکی از آن است که که سرمایه فرهنگی افراد در حمایت از توسعه سفردریایی در بعد عینیت یافته و نیز بعد نهادینه شده در حد متوسط رو به پایین بوده ولی در بعد تجسم یافته در حد متوسط رو به بالا می باشد. میانگین به دست آمده از متغیرهای ظرفیت تحمل در حد متوسط رو به پایین یعنی 68/2 از 5 است. در آزمون تفاوت میانگین بین مؤلفه های توسعه مسافرت دریایی با متغیرهای زمینه ای، نتایج نشان می دهد که بین مؤلفه های توسعه سفر دریایی با جنسیت، وضعیت تأهل و وضعیت اشتغال تفاوت معناداری از لحاظ میانگین وجود ندارد. نتیجه آزمون تفاوت میانگین بین مؤلفه های توسعه مسافرت دریایی با محل سکونت حاکی از این است که بین مؤلفه های اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی توسعه با محل سکونت از لحاظ میانگین تفاوت معناداری وجود ندارد اما بین مؤلفه اقتصادی تفاوت معناداری از لحاظ میانگین محل سکونت بین شهر و روستا وجود دارد. اما بین سن با میزان توسعه و همچنین بین طبقه ذهنی با توسعه، همبستگی وجود دارد و از لحاظ آماری هم نیز معنی دار می باشد. یعنی با افزایش سن پاسخگویان و افزایش طبقه ذهنی افراد، توسعه سفرهای دریایی هم افزایش می یابدتایج آزمون فرضیات نشان میدهد که بین سرمایه فرهنگی با توسعه و بین حمایت مردم با میزان توسعه مسافرت های دریایی همبستگی و رابطه معناداری وجود دارد همچنین با افزایش سطح تحصیلات و افزایش سن افراد میزان حمایت شان از توسعه افزایش می یابد اما بین سن با میزان حمایت از لحاظ آماری رابطه معناداری وجود ندارد. در نهایت میتوان گفت، با توجه به حمایت اجتماعی مردم محلی از طرح های توسعه ای در زمینه گردشگری دریای لازم به ذکر است که سیاست گذران و دولتمردان، زمینه های مناسب برای سرمایه گذاری جهت توسعه گردشگری دریایی در این مناطق را فراهم سازند.
