1403/10/07
حکیمه السادات شریف زاده خاوری

حکیمه السادات شریف زاده خاوری

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن: 9113542460

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی بر مبنای مولفه های هویت یابی( مورد مطالعه: کتاب های فارسی و مطالعات اجتماعی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
هویت یابی، انسان به منزلۀ عامل، تحلیل محتوا، دورۀ ابتدایی
سال 1403
مجله علوم اجتماعی
شناسه DOI
پژوهشگران فاطمه رهبری ، حکیمه السادات شریف زاده خاوری ، میمنت عابدینی بلترک

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتابهای مطالعات اجتماعی و فارسی دورۀ ابتدایی برمبنای مؤلفههای هویتیابی در نظریۀ « انسان به منزلۀ عامل» انجام شده است. با واکاوی نظریۀ انسان بهمنزلۀ عامل، چهار مؤلفۀ خودآگاهی، ارزشمندی، وحدت و اقتدار و شاخصهایی استنتاج شد. طبق این نظریه، اعمال انسان هویت وی را میسازند و شناخت، اراده و میل مبادی عمل محسوب میشوند. مؤلفۀ خودآگاهی شامل شاخصهای «معرفی خود و توصیف احساسات، هیجانات، علاقهمندیها، نیازها و توانمندیهای خویش» و «خودارزیابی،» مؤلفۀ ارزشمندی شامل شاخصهای «شباهت و تفاوت با دیگران» و «دیگرارزیابی،» مؤلفۀ وحدت شامل «اولویتبندی امور» و «مشارکت در فعالیت جمعی،» مؤلفۀ اقتدار شامل «انتخاب و تصمیمگیری» و «در نظرگرفتن اثر و نتیجۀ عمل» است. روش پژوهش، تحلیل محتوای کمی است. دادهها با استفاده از روش آنتروپی شانون تجزیهوتحلیل شد. جامعۀ آماری، کتابهای درسی دورۀ ابتدایی و نمونۀ پژوهش بهصورت هدفمند کتابهای مطالعات اجتماعی و فارسی خوانداری و نگارش) مجموعاً 16جلد بود. واحد مورد تحلیل نیز صفحههای کتابهای درسی (متن، تصویر، فعالیت یا پرسشها) بود. پایایی با توجه به ضریب توافقی به دست آمد که برابر با 0/90بود. با توجه به یافتههای پژوهش، در کتب مطالعات اجتماعی و فارسی 2103مورد به مؤلفههای هویتیابی پرداختهاند. نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد به مؤلفۀ خودآگاهی و اقتدار با ضریب اهمیت ،0/255بیش از دو مؤلفۀ دیگر توجه شده است. کمترین میزان توجه و اهمیت، مربوط به مؤلفۀ ارزشمندی است. بیشترین فراوانی مؤلفههای هویتیابی در مطالعات اجتماعی ششم و کمترین فراوانی در کتابهای نگارش مشاهده شد