اهداف: سالانه بیش از 60 درصد دوندگان، آسیب های ناشی از پرکاری را متحمل می شوند. جنس سطوح تمرین و مسابقه می تواند باعث جلوگیری از آسیب های مرتبط با دویدن و یا بهبود عملکرد شود؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر سه نوع سطح رایج دویدن بر مؤلفه های نیروی عکس العمل زمین در فاز اتکای دویدن بود. مواد و روش ها: نیروی برخوردی، نرخ بارگذاری و گشتاور آزاد پانزده آزمودنی مرد هنگام دویدن با پای برهنه روی سه سطح پلی وینیل کلراید (پی وی سی)، چمن مصنوعی و ماسه (میانگینی از پنج کوشش صحیح با سرعت 0/2±3 متر بر ثانیه) توسط صفحه نیروسنج ثبت شد. مقایسه بین شرایط مختلف از طریق آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی انجام شد. یافته ها: سطح ماسه در مقایسه با پی وی سی و چمن مصنوعی و همچنین ماسه و چمن مصنوعی در مقایسه با پی وی سی به ترتیب باعث کاهش قابل توجه نیروی برخوردی و نرخ بارگذاری نیرو شده اند. اوج دوم نمودار نیروی عمودی (نیروی پیشران) در سطوح ماسه (0/001=P) و چمن مصنوعی (0/005=P) در مقایسه با سطح پی وی سی افزایش یافت. علاوه بر این، سطح ماسه در مقایسه با پی وی سی (0/001=P) و چمن مصنوعی (0/003=P) گشتاور آزاد اداکتوری و چمن مصنوعی در مقایسه با پی وی سی (0/011=P) گشتاور آزاد ابداکتوری را کاهش داده بود. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که از لحاظ آسیب شناسی با توجه به حذف نیروی برخوردی، کاهش نرخ بارگذاری و جذب شوک بالا، ماسه سطح ایمن تری در برابر آسیب های مرتبط با دویدن است. علاوه بر این، از دیدگاه عملکرد تمرینی، تمرین روی سطح ماسه ای احتمالاً موجب بهبود عملکرد روی سطوح مسابقه ای سفت تر می شود.
