سکینه اصغری قراخیلی

فرضیه کولینرژیک یکی از فرضیه های بیماری آلزایمر است که نشان دهنده رابطه بین شروع و پیشرفت بیماری است. یکی از راه‌های اصلی افزایش سطح استیل کولین مهار آنزیم‌های کولین استراز است. هسته بنزایمیدازول به دلیل تمایل زیاد به انواع آنزیم‌ها و گیرنده‌های پروتئینی در تحقیقات شیمی دارویی اهمیت زیادی دارد. مطالعه حاضر در راستای سنتز مشتقات بنزایمیدازول، با هدف بررسی فعالیت مهارکنندگی آنزیم‌های بوتیریل کولین استراز (BuChE) و استیل کولین استراز (AChE) انجام شد. در این مطالعه تجربی، ابتدا فراورده 2-(کلرومتیل) بنزایمیدازول (2) به دست آمد، سپس سه مشتق نهایی بنزایمیدازولی 3، 4 و 5، به ترتیب از واکنش 1 میلی‌مول از این فراورده و 1 میلی‌مول پی‌پرازین یا N-فنیل‌پی‌پرازین و یا 2-فنیل‌اتان-1-آمین تهیه شدند. ساختار ترکیبات تهیه شده با روش‌های طیف سنجی 1H-NMR 13C-NMR, و FT-IR تائید شدند. مهار آنزیم BuChE و AChE با استفاده از تست المن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تست، قدرت مهارکنندگی قابل توجه این ترکیبات را نشان داد. ترکیب 5 با µM 28/0 = IC50 بیشترین مهار را در مقابل آنزیم BuChE نشان داد. فعالیت مهاری ترکیب 5 در برابر BuChE بهتر از دونپزیل بود. علاوه بر این، برهمکنش ترکیب 5، داروهای گالانتامین و ریواستیگمین با آنزیم BuChE با استفاده از مطالعات داکینگ مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعات نیز ترکیب 5 با میزان انرژی kcal/mol 88/8- بهترین برهمکنش را با جایگاه فعال گیرنده نشان داد. با توجه به نتایج به‌دست آمده، ترکیب 5 امیدوارکننده‌ترین ترکیب برای توسعه مشتقات بنزایمیدازول در مقابل بیماری الزایمر می-باشد.