زمینه و هدف: ضعف دانشآموزان نارساخوان – نادرستنویس در رمزگردانی، ذخیره و بازیابی نظام آوایی و نوشتاری سبب میشود تدوین و اجرای برنامههای مداخلهای سودمند در زمینه اختلالهای یادگیری خاص اهمیت دو چندانی یابد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر طراحی برنامه توانبخشی شناختی سرور مبتنی بر رایانه و بررسی اثر آن بر کارآمدی هجی کردن و پردازش دیداری – واجشناختی دانشآموزان نارساخوان – نادرستنویس بود. روش: پژوهش از نوع شبهتجربی با طرح پیشآزمون - پسآزمون و دوره پیگیری سه ماهه با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمام دانشآموزان پسر کلاس سوم ابتدایی با اختلال نارساخوانی – نادرستنویسی مراجعه کننده به مراکز اختلالهای یادگیری شهرستان کاشان 82 تشکیل داد. برای انتخاب نمونه 85 دانشآموز نارساخوان – نادرستنویس بر اساس آزمونهای تشخیصی )فهرست - در سال تحصیلی 82 تشخیصی نشانگان نارساخوانی ساختاریافته بر اساس ملاکهای پنجمین ویرایش کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی، آزمون هوشی وکسلر کودکان و مقیاس درجهبندی کانرز( به روش نمونهگیری هدفمند انتخب شده و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایشی و گواه جایدهی شدند )هر گروه 15 نفر(. پس از اجرای پیشآزمونهای اختلال بیان نوشتاری - مؤلفه دیکته )باعزت، 1328 ( و پردازش دیداری-و اجشناختی )حسینی، مرادی، کرمی نوری، حسنی و پرهون، 1380 (، گروه آزمایشی تحت مداخله برنامه توانبخشی شناختی سرور مبتنی بر رایانه قرار گرفتند و گروه گواه مداخلهای دریافت نکردند. بلافاصله پس از اتمام مداخله، پسآزمونهای مذکور بر روی گروهها به صورت همزمان اجرا شد. همچنین آزمونهای پیگیری نیز پس از گذشت سه ماه بر روی گروهها اجرا شد. دادههای آماری با روش تحلیل واریانس چندمتغیره اندازهگیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد 85 جلسه توانبخشی شناختی تکلیف درستنویسی و تکلیف رنگ در برنامه نرمافزاری سرور موجبات کاهش .)p<5/ خطاهای هجی کردن و بهبود پردازش دیداری – واجشناختی گروه آزمایش در مراحل پس آزمون و پیگیری را فراهم کرد ) 51 نتیجهگیری: بر اساس یافتههای پژوهش حاضر میتوان چنین نتیجه گرفت که استفاده از تمرینات تکلیف درستنویسی و تکلیف رنگ در برنامه توانبخشی شناختی سرور مبتنی بر رایانه بر هجی کردن و پردازش دیداری – واجشناختی دانشآموزان نارساخوان – نادرستنویس، اثربخش است. در نتیجه میت
