محمد اسماعیل ریاحی

چکیده: نگرش های جنسیتی به باورها و نظراتی اطلاق می شود که افراد در مورد نقش های جنسیتی یعنی رفتارها و ویژگی های مناسب برای مردان و زنان در جامعه دارند.این نقش ها از نظر فرهنگی و اجتماعی تعیین می شوند و اغلب بر مفاهیم مردانگی و زنانگی متمرکز هستند. نقش‌های جنسیتی بر طیف وسیعی از رفتارهای انسانی از جمله لباس‌هایی که افراد می‌پوشند، حرفه‌هایی که دنبال می‌کنند و روابط شخصی‌شان تأثیر می‌گذارد.تحولاتی که دردهه های اخیر در زمینه نقش هایجنسیتی رخ داده است ضرورت توجه به مطالعاتی در این زمینه را ایجاب می کند. از طرفی مطالعه نگرش‌های جنسیتی برای پیشبرد برابری جنسیتی وسیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد برای ایجاد یک جامعه عادلانه‌تر ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعه جامعه شناختی نگرش های جنسیتی دانش آموزان و والدین در شهر ساری انجام شده است. روش مطالعه، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات تحقیق، پرسشنامه بوده است. جامعه آماری مورد مطالعه،دانش آموزان مقطع متوسطه دوم و والدین آن ها در شهر ساری، مرکز استان مارندران می باشد. ؛ طبق روش نمونه گیریدردسترس و فرمول کوکران ٤۳٠ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند.به طور کلییافته های تحقیق در خصوص نگرشهای جنسیتی با استفاده از مدل اگموند و همکاران (۲۰۱۰) را میتوان این گونه خلاصه کرد که اکثریت پاسخگویان اعم از والدین و دانش آموزان نگرش های مدرن به نقش های جنسیتی دارند و نقش های سنتی را برای زنان نمی پذیرند. نگرش های جنسیتی در بین دانش آموزان و والدین نیز تفاوت دارد، به طوری که دانش آموزان دیدگاه مدرن تری در مقایسه با پدران و مادران خود دارند. نتایج تحقیق همچنین نشان می‌دهدمتغیر جنسیت نقش تعیین کننده ای در ارتباط با نگرش های جنسیتی دارد به نحوی که دختران نسبت به پسران و همچنین مادران نسبت به پدران نگرش های مدرن تری دارند و اکثریت آن ها جزو گروه کاملا مدرن قرار می گیرند. همچنین در مورد والدین علاوه بر متغیر جنس، بین تحصیلات ومیزان درآمد خانواده با نگرش های جنسیتی رابطه معنا داری وجود دارد، در حالی که نگرش های جنسیتی والدین تحت تأثیر متغیرهای گروه سنی، وضعیت شغلیو وضعیت تاهل نیست.از سویی دیگر بر اساس نتایج تحقیقمی توان نشان داد که نگرش های جنسیتی در ایران طی این سال‌ها تحت تأثیر دو فرایند جایگزینی نسلی و تغییرات میان نسلی دچار تحولی پویا شده است. واژگان کلیدی: نقش جنسیتی، نگرش جنسیتی، دانش آموزان، والدین، جایگزینی نسلی، تغییرات میان نسلی