پیچیدگی اقتصادی، منعکسکننده قابلیتهای تولیدی یک کشور و تعیینکننده سطح رشد و توسعه اقتصادی کشورها است. سرمایهگذاری در دانش و سرمایه انسانی و به تبع آن، افزایش قابلیتهای کنشگران اقتصادی لازمه گذار به یک اقتصاد پیچیده، شناخته میشود. پژوهش حاضر، به بررسی رابطه سرمایه انسانی و پیچیدگی 1350 پرداخته است. در پردازش دادهها مشخص شد که نرخ ثبت نام ابتدایی، - اقتصاد در ایران طی دوره 1396 فاقد همبستگی معنادار با شاخص پیچیدگی اقتصادی بوده، همچنین سهم مخارج تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی، رابطه معناداری با شاخص پیچیدگی اقتصادی نداشته، و امکان وجود رابطه همانباشتگی بین این دو متغیر در آزمون جوهانسن، رد شده، اما مخارج دولت در آموزش عالی به عنوان یک متغیر مؤثر بر پیچیدگی اقتصادی قابل شناسایی بوده و نسبت مخارج دولت در آموزش عالی به تولید ناخالص داخلی، دارای رابطه همانباشتگی با پیچیدگی اقتصادی است. بین این دو متغیر، رابطه علیت یکسویه از مخارج انجام شده در آموزش عالی به پیچیدگی اقتصادی، تأیید و در تحلیل واکنش آنی، مشخص شده که واکنش عمده پیچیدگی اقتصادی، پس از 3 سال محقق میشود. همچنین با رشد 10 درصدی مخارج انجام شده در آموزش عالی، شاخص پیچیدگی اقتصادی 11 درصد رشد خواهد نمود.
