چکیده هدف از این تحقیق تعیین انواع و اشکال بدفهمی های دانش آموزان دوزبانه (ترکمن) در درس فارسی و نگارش در دوره اول ابتدایی و نقش زبان مادری در کاهش آن است. روش پژوهش کیفی و کمی و از نوع آمیخته اکتشافی (ترکیبی) می باشد و ابزار پیمایش در این پژوهش مصاحبه و پرسشنامه می باشد. جامعه آماری این پژوهش در قسمت کیفی 10 نفر از صاحبنظران و کارشناسان آموزش ابتدایی شهرستان مراوه تپه و در قسمت کمی کلیه معلمان زن و مرد مشغول تدریس در دوره اول ابتدایی مدارس عادی (دولتی ) شهرستان مراوه تپه در سال تحصیلی98-1397 می باشد که تعداد آنها 240 نفر می باشد. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان145 نفر تعیین می شود و در انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی استفاده گردید. طبقات شامل جنسیت، سابقه تدریس ، میزان تحصیلات و محل خدمت بوده است. برای جمع آوری داده های مربوطه از مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی این پرسشنامه در این تحقیق با استفاده از روایی صوری به تائید اساتید راهنما و مشاور رسیده است. همچنین پایایی پرسشنامه تحقیق از طریق آزمون آلفای کرونباخ در نرم افزار spss، 78/0 به دست آمده است که مناسب می باشد. تجزیه و تحلیل سوالات تحقیق در قسمت کیفی از روش قوم نگاری و در قسمت کمی از آزمون t تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج بررسی بدفهمی های درس فارسی و نگارش در دانش آموزان دوزبانه( ترکمن) بدین صورت بود که از نظر معلمان و متخصصین آموزش، مقوله های بدفهمی به ترتیب اولویت بدفهمی ادراکی، بدفهمی های بومی، بدفهمی های واقعی ، بیش تعمیمی، ترجمه نادرست، عقاید غیرعلمی،مفاهیم پیش دانسته ، مفهوم سازی محدود و بیش تخصیصی است. در دروس فارسی متغیر بدفهمی را با 86/35 درصد در حد زیاد و در نگارش با 41/32 درصد در حد کم ارزیابی شد. و همچنین نتایج نشان داد که زبان مادری با رشد شناختی و روانشناختی ، انگیزش و اعتماد به نفس بالا ، تسهیل در درک و فهم ، میانجی گری و رشد زبانی نقش بسزایی در بهبود بدفهمی در دانش آموزان دوزبانه ایفا می کند.
