هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه جو روانی-اجتماعی کلاس و نحوه تعامل استاد-دانشجو با شکل‌گیری روحیه پژوهشگری دانشجویان بود. طرح پژوهش حاضر کمی و روش آن توصیفی(پیمایشی) بود. جامعه آماری شامل دانشجویان تحصیلات‌تکمیلی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران به تعداد ۵۵۰ نفر بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان و از طریق روش نمونه‌گیری نسبتی، حجم نمونه ۲۲۵ نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل یک‌پرسشنامه اقتباسی ساخته جو روانی-اجتماعی کلاس با ثبات درونی ۷۲/۰ و پایایی ۸۹/۰ و پرسشنامه‌های استاندارد الگوی ارتباطات ریچی و فیتزپاتریک (1990) با ثبات درونی ۹۲/۰و پایایی ۸۳/۰ و انگیزش پژوهشی صالحی(۱۳۹۱) با ثبات درونی۹۴/۰ و پایایی ۹۴/۰ می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها شامل آمار توصیفی (جدول توزیع فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی(همبستگی پیرسون، و رگرسیون همزمان و دوربین واتسون) بود که به کمک نرم‌افزار spss25 انجام شد. نتایج نشان داد بین متغیر جو روانی-اجتماعی کلاس و شکل‌گیری روحیه پژوهشگری دانشجویان رابطه معناداری وجود دارد(۰۱/۰>P). علاوه‌برآن بین متغیرهای تعامل استاد-دانشجو و شکل‌گیری روحیه پژوهشگری دانشجویان رابطه مثبت و معناداری نیز وجود دارد(۰۱/۰>P) و متغیرهای جو روانی-اجتماعی کلاس و نحوه تعامل استاد-دانشجو در پیش‌بینی متغیر روحیه پژوهشگری تأثیر می‌گذارند و همچنین بین دانشجویان پسر و دختر در الگوهای ارتباطی و روحیه پژوهشگری تفاوت معناداری وجود ندارد(۰۵/۰<P). در تبیین این‌یافته‌ها می‌توان گفت که کیفیت و نوع ارتباط(تعامل) بین استاد و شاگرد در کلاس‌های درس و جوی که در فضای کلاس حاکم می‌باشد بر شکل‌گیری روحیه پژوهشگری دانشجو اثر می‌گذارد. لذا اساتید می‌بایست با فراهم آوردن جو کلاسی مناسب در کلاس درس دانشجویان را مشتاق به انجام پژوهش سازند تا بتوانند از شیوه مرسوم حفظ طوطی‌وار در کلاس‌های درس فاصله گیرند و شاهد خودشکوفایی فراگیران باشند و گام به گام به آبادانی کشور نزدیک گردند.
