مصطفی کمالجو

نویسندگان فلسطین در آثار خود همواره کوشیدهاند تا مشکلات و دغدغههای مردم را در سرزمینهای اشغالی بیان کنند. یکی از این آثار در این زمینه، رمان المتشائل اثر امیل حبیبی است. تمام عناصر داستان برای خلق چنین فضایی دست در دست یکدیگر دادهاند و از این جهت، بافتی یکپارچه را به وجود آوردهاند. پژوهش حاضر با روش کیفی (توصیفی- تحلیلی) به بررسی چهار عنصر سبک، شخصیت، گفتگو و زاویهدید در رمان المتشائل می پردازد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که شخصیتها در این داستان، کاربرد نمادین و انتقادی دارند. شخصیت اصلی نماد انسان درمانده فلسطینی با احساساتی متضاد است که با کشمکشهای درونی بین مقاومت در راه وطن و رها کردن آن، درگیر است. شخصیتهای فرعی هر کدام نماد فلسطینی خائن، فلسطینی ناامید، بیهویت و مبارز شهادتطلب است. عناصر تاریخی و اسطورهای نیز در جهت ترسیم بهتر جامعه و مشکلات فلسطین به کار رفتهاند. نویسنده از عناصر گفتگو، سبک و زاویهدید هم بهگونهای متناسب و در راستای یکدیگر استفاد کرده تا صحنه و فضای رمان را به خوبی نشان دهند.