هدف: روش های مستقیم اندازه گیری فرسایش و رسوب جوابگوی نیازهای برنامه های حفاظت خاک در ایران نیست و تنها راه عملی اندازه گیری و برآورد فرسایش خاک و رسوب که در مدت زمان کوتاهی به نتیجه می رسد و هزینه زیادی دربرنمی گیرد، کاربرد مدل های تجربی است. از این رو هدف از این تحقیق برآورد میزان رسوب دهی حوضه های دامنه شمالی البرز مرکزی با استفاده از مدلFSM و رتبه بندی حوضه ها بر اساس میزان رسوب دهی است. روش تحقیق: در این تحقیق برای رتبه بندی حوضه ها بر اساس میزان رسوب دهی با استفاده از مدل FSM، هفت عامل پوشش گیاهی، حفاظت خاک، فرسایش آبکندی، توپوگرافی، شکل حوضه، زمین شناسی و اقلیم مورد بررسی قرار گرفت. امتیازهای هر یک از عوامل طبق استاندارد مدل به صورت کم، متوسط و زیاد با اعداد 1، 2 و 3 داده شد و میانگین وزنی آنها برای تمامی حوضه های مورد مطالعه در دامنه شمالی البرز مرکزی محاسبه شد. این حوضه ها عبارتند از وازک، معین دره، لار، کورکورسر،کشتارگاه، کسیلیان تالار، کرسنگ هراز،قران تلار بابل رود، رزن، پل ذغال چالوس، خیررودکنار، بلیران و بلده. درمرحله بعد، مقدار ضریب FSM با ضرب عوامل به دست آمد و با استفاده از رابطه مربوط به مدل، میزان رسوب دهی حوضه ها محاسبه شد. یافته ها: بعد از امتیازدهی عوامل مدل FSM، آن اعداد در هم ضرب شده و مقدار ضریب مدل برای هر یک از حوضه های منطقه مورد مطالعه به دست آمد. با جایگزینی آن در معادله مربوط به مدل FSM، میزان رسوب تولید شده برای حوضه ها محاسبه گردید. برحسب ارقام به دست آمده حوضه های بلیران، معین دره و وازک به ترتیب با مقادیر 75/7، 92/5 و 68/4 تن در هکتار در سال با بیشترین رسوبدهی در رتبه های اول تا سوم و حوضه های کسیلیان و لار به ترتیب با 66/1 و 08/2 تن در هکتار در سال با کمترین میزان رسوبدهی در رتبه های آخر قرار دارند. بیشترین مقدار رسوبدهی برای حوضه های بلیران و معین دره به دلیل شرایط توپوگرافی و لیتولوژی و شکل حوضه می باشد.
