امروزه علم به یکی از مولفه‌های اصلی فرهنگ و زندگی اجتماعی تبدیل شده و درعین حال، پیامدهای ناشی از رشد روزافزون علم و فناوری، آن را به یک مساله اجتماعی مبدل ساخته و نگرانی‌ها و تردیدهایی را برای جوامع به ارمغان آورده و سبب شده تا مردم در اعتماد خود به علم، تجدید نظرکنند. این در حالی است که وجود رابطه مبتنی براعتماد بین عموم و علم، مهم‌ترین رکن توسعه علم و فناوری است. از یک سو، رشد علم و فناوری موجب ارتقاء کیفیت زندگی و رفاه اجتماعی می‌‌شود و از سوی دیگر، از طریق اعتماد مردم به یافته‌‌ها و دستاوردهای علمی است که حمایت، مشارکت و درگیری فعالانه آنها را در پی خواهد داشت. ، هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی وضعیت اعتماد عمومی به علم و فناوری در شهر تهران و شناخت تاثیر میزان درک عمومی از علم و شهروندی علمی و میزان استفاده از رسانه برای دستیابی به اطلاعات علم و فناوری در اعتماد عمومی به علم و فناوری می باشد. روش این مطالعه کمی و پیمایشی بوده است. جامعه مورد مطالعه، 410 نفر از شهروندان مناطق 22 گانه شهر تهران با استفاده از روش نمونه‌‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام شده است. به منظور غنای ابزار سنجش و رسیدن به ابعاد متغیرها و مولفه ها و گویه ها، طی مطالعه اکتشافی، مصاحبه عمیق با 9 نفر از صاحب نظران و متخصصان بر اساس نمونه گیری هدفمند انجام شد. اعتبار صوری پرسشنامه با استفاده از رأی داوران و اساتید و اعتبار سازه تجربی با تکنیک تحلیل عاملی سنجیده شد. سنجش پایایی مقیاس‌ها با محاسبه انسجام درونی و مقدار آلفای کرونباخ انجام شد و نشان داد که سنجه‌ها از ضریب پایایی قابل قبول ( بیش از 70صدم ) برخوردار بودند. بر اساس مبانی نظری، با استفاده از نظریه مدرنیزاسیون بازتابی و نظریه ارتباطات علم و همچنین با الهام از پیشینه تحقیق و مطالعات انجام شده، سه متغیر مستقل میزان درک عمومی از علم و فناوری با دو بعد سواد علمی و نگرش علمی، میزان تحقق شهروندی علمی با دو بعد عضویت و مشارکت و میزان استفاده از رسانه برای کسب اطلاعات علمی به عنوان متغیرهای مستقل، استخراج شده و تاثیر آنها بر میزان اعتماد عمومی به علم و فناوری بعنوان متغیر وابسته مورد بررسی و تبیین قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده ها حاکی ازآن است که متغیر شهروندی علمی با ضریب تاثیر 55/0 ، میزان استفاده از رسانه برای کسب اطلاعات علمی با ضریب تاثیر 50/0 و درک عمومی از علم و فناوری با ضریب تاثیر 48/0 به ترتیب تاثیر مثبت و معنادار بر اعتماد عمومی به علم و فناوری دارند. بر اساس نتایج تحقیق می توان بیان نمود که با معنی داری شهروندی علمی، ارتباط وثیقی بین فهم عمومی از علم و مشارکت در علم و فناوری وجود دارد. همچنین عنصر آگاهی که نقش مهم و اساسی در تحقق شهروندی علمی ایفا می نماید در شکل‌گیری اعتماد عمومی به علم و فناوری تاثیر بسزایی دارد. این نوع اعتماد، مبتنی بر آگاهی از ماهیت مخاطره آمیز بودن علم و توام با تفکر انتقادی بوده و شهروند علمی را از این منظر از شهروند عادی متمایز می سازد. در این میان، رسانه‌‌ها می‌‌توانند با ارائه و انتشار مسئولانه و بیطرفانه اطلاعات و رویدادهای علمی از یک‌‌سو، و ارتباط موثر و مستمر با کنشگران و بازیگران اصلی حوزه علم و فناوری از سوی دیگر در تقویت اعتماد به علم و فناوری تاثیرگذار باشند.
