1403/09/03
محمدرضا حق جو

محمدرضا حق جو

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: 0000-0002-4693-5587
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، مازندران، ایران.
تلفن: 01135302724

مشخصات پژوهش

عنوان
برنامه‌ریزی فضایی برای بهبود کیفیت زندگی سالمندان در شهر ساری
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
شهر دوستدار سالمند، کیفیت زندگی، برنامه‌ریزی فضایی، سالمند
سال 1402
پژوهشگران کوثر روشن بخش(دانشجو)، محمدرضا حق جو(استاد مشاور)، نوین تولایی(استاد راهنما)

چکیده

در قرن اخیر، عواملی چون پیشرفت‌های پزشکی و بهداشتی، کاهش آمار زاد و ولد و همچنین کاهش میزان مرگ و میر باعث شده است که نسبت جمعیت سالمندان به جمعیت کل افزایش چشم‌گیری داشته باشد. بر همین اساس سازمان جهانی بهداشت رویکرد شهر دوستدار سالمند را در سال 2007، به عنوان راهی برای مقابله با چالش‌های سالمندی در جوامع شهر نشین و افزایش کیفیت زندگی آن‌ها معرفی‌کرده‌است. در شهر دوستدار سالمند، محیط اجتماعی به گونه‌ای‌ست که سالمندان می‌توانند در جامعه و محیط‌های شهری حضوری فعال و پویا داشته باشند. سازمان بهداشت جهانی مجموعا 8 شاخص را برای دستیابی به شهر دوستدار سالمند ارائه داده است که عبارتند از فضاهای باز و ساختمان‌ها، مسکن، مشارکت اجتماعی، حمل و نقل، تکریم سالمندان و مشمولیت اجتماعی، اشتغال و مشارکت مدنی، اطلاعات و ارتباطات و حمایت اجتماعی و خدمات سلامتی، که از این بین، چهار شاخص نخست که ارتباط بیشتری با رشته برنامه‌ریزی شهری داشته‌اند به عنوان شاخص‌های اصلی طرح حاضر انتخاب شده‌اند. گرچه ایران در سال‌های کنونی یک کشور جوان به شمار می‌آید، اما به دلیل کاهش چشم‌گیر نرخ زاد و ولد در دهه‌های اخیر، به سرعت به سوی پیری جمعیت در حال حرکت است؛ از همین رو نیاز است از همین سال‌ها اقداماتی اساسی برای مقابله با پیامد‌های پیری جمعیت در سال‌های آتی صورت گیرد که رویکرد شهر دوستدار سالمند، رویکردی جامع برای این مسئله است. شهر ساری نیز از این قائده مستثنی نیست و با توجه به آمار موجود حدود 25 درصد از جمعیت سال 1395 شهر ساری را سالمندان بالای 60 سال تشکیل می‌دهد. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، برنامه‌ریزی فضایی برای ارتقا کیفیت محیط زندگی سالمندان در محدود مطالعه شده شهر ساری است. این پژوهش به لحاظ ماهیتی از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و به لحاظ هدف از نوع کاربردی‌ست. برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز از روش‌های مطالعات کتابخانه‌ای، مراجعه به منابع و سایت‌های اینترنتی، مشاهدات میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که محدوده مطالعه شده، دارای ضعف‌ها و کمبود‌هایی اساسی جهت رسیدن به شهر دوستدار سالمند است.