پدیده های ریخت شناسی یا مورفولوژیکی ، مجموعه خصوصیات شکلی و ظاهری حاکم بر رودخانه های آبرفتی است که هر رودخانه از تمام آن خصوصیات و یا برخی از آنها پیروی می کند. این پدیده ها و روابط حاکم بر آنها و تناوب و تراکم هر کدام ، بیانگر چگونگی رفتار ریخت شناسی رودخانه مورد نظر و میزان تغییرات و پویایی آن در طول مکان و زمان می باشد. مهم ترین پدیده های ریختاری رودخانه ها شامل خم، چم، نیمرخ طولی و جابجایی های طولی و عرضی، اتصال دو یا چند رودخانه،... می باشد.که شناخت این ویژگی ها و مخاطرات موجود و اقدامات رودخانه ای(کنترل سیلاب، بهسازی و ساماندهی آبراهه ها، تثبیت بستر و حفاظت سواحل مجاری آبرفتی ) در پروژه های متنوع کمک شایانی به مسئولین شهری و مدیریتی در جهت جلوگیری از خسارات و مشکلات در سطح شهر، می کنند. در این پژوهش به تحلیل مخاطرات ژئومورفیک رودخانه هراز و تغییرات عرض آن، با تقسیم محدوده مورد مطالعه به سه بازه در سال های 1345،1385،1400 با استفاده از نرم افزار spssو همچنین عکس های هوایی وگوگل ارث و بررسی های میدانی و تهییه نقشه کاربری اراضی اطراف رودخانه هراز پرداخته شد و مشخص شد که عرض رود درسال 1385 و 1400 نسبت به سال 1347روند کاهشی داشته است و الگوی رود هم از حالت شریانی به تک کانالی تغییر پیدا کرده است و مخاطرات موجود در منطقه موردمطالعه هم شناسایی و ارائه شد.
