یکی از روشهای بررسی متن، رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف است که در بررسی متن به بافت موقعیتی و گفتمانی آن توجه ویژه، و در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی میشود. در این مقاله کوشیده شد تا با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان به بررسی منظومهی خسرو و شیرین نظامی با محوریّت مناظرهی خسرو و فرهاد پرداخته شود. در بررسی متن و در سطح توصیف، با دو نوع موضعگیری در قالب مناظرهی فرهاد و خسرو مواجه هستیم که از منازعهی بین دو طبقه فرودست و فرادست نشان دارد. در سطح تفسیر، زمینه و بافتار اجتماعی متن حاکی از مدح نهاد دربار است که در نتیجهی آن ایدئولوژی حاکم، بر متن نمایان میشود. در سطح تبیین، متن نه در صدد مقابله با ایدئولوژی غالب بلکه در پی مشروعیت دادن به آن است. در نهایت، متن مناسبات قدرت را بازتولید کرده و سعی شده است به تثبیت و تداوم آن همّت گمارد.