1403/09/01
علی اصغر فیروزجائیان

علی اصغر فیروزجائیان

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن: 9111137242

مشخصات پژوهش

عنوان
شناسایی عوامل جامعهشناختی مؤثر بر مصرف انرژی خانگی (مروری سیستماتیک بر مطالعات حوزۀ انرژی در ایران
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
انرژی، رفتار، سبک زندگی، مصرف، مرور سیستماتیک
سال 1400
مجله مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
شناسه DOI
پژوهشگران الهه السادات اکبرنیا ، صادق صالحی ، علی اصغر فیروزجائیان ، غلامرضا حیدری

چکیده

امروزه مسئلۀ انرژی و مصرف آن از مسائل مهم جهان از جمله ایران (به ویژه مصرف در بخش خانگی) است. این پژوهش به منظور شناخت عوامل مؤثر بر مصرف انرژی خانگی و تعیین چشم اندازهای پژوهشی آتی در این حوزه صورت گرفته است. در راستای شناخت مصرف و رفتار مصرفی در بخش خانگی، مطالعات متعددی انجام شده، ولی زوایای دید هر پژوهش، متکی به عناصر خاصی بوده است. رویکرد مرور سیستماتیک می تواند با بررسی و تحلیل یافته های تحقیقات، آنچه در پژوهش های مختلف گزارش شده است، در قالب جدید تحلیل و ارائه کند؛ در این تحقیق با استفاده از مرور سیستماتیک، از طریق خوانش 176مقاله و غربالگری آنها و درنهایت انتخاب 40مقالۀ علمی، سعی شده عوامل مؤثر بر مصرف انرژی خانگی مطرح شود. یافته ها از طریق به کارگیری روش کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) و مقوله بندی فرعی و اصلی آنها حاصل شده است. برای اعتبار از راهبردهای اعتبارپذیری، تاییدپذیری و اطمینانپذیری استفاده شده است. از میان داده های بررسیشده، سه سطح کلان (حاکمیت)، میانه (اجتماع) و خرد (خانواده) حاصل شده و روابط مستقیم و غیرمستقیم در هر سطح، در قالب مدل علی تدوین شده است. نتایج نشان میدهد در سطح حاکمیت (نظام آموزشی و رسانه، سیاستهای انرژی و قانونگذاری، مدیریت اجرایی دولت و نهادهای مرتبط با انرژی، مدیریت تولید، توزیع و مصرف انرژی، توسعۀ فناوری، و استاندارد شهرسازی و معماری)، در سطح اجتماع (عوامل اجتماعی و فرهنگی، آگاهی عمومی و عوامل میانفردی) و در سطح خانوار (ویژگیهای جمعیت شناختی خانوار، سبک زندگی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی) بر مصرف انرژی خانگی تأثیرگذار هستند. نتایج این پژوهش می تواند راهنما و هدایت کنندۀ پژوهش های آتی در حوزۀ انرژی، برای گسترش تحقیقات بین رشته ای (با ورود عوامل جامعه شناختی) باشد.