الهه طالبی گرکانی

سابقه و هدف: قرارگرفتن در معرض سروصدا، منجر به تولید گونه‌های فعال اکسیژنی(Reactive oxygen species: ROS) یا رادیکال‌های آزاد در مغز می‌شود حتی افزایش اندک در سطوح رادیکال‌های آزاد سلول‌های مغز می‌تواند منجر به اختلال در ساختار سیستم عصبی مرکزی و بروز بیماری‌های مرتبط با آن از جمله آلزایمر شود. بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر محافظتی چهار هفته تمرین هوازی منظم و مصرف بنفوتیامین بر اختلال اکسایش ناشی از نویز در مغز موش‌ها بود. مواد و روش‌ها: در مطالعه تجربی حاضر، 40 سر موش سوری نر دو ماهه به‌صورت تصادفی در پنج گروه قرار گرفتند: گروه کنترل، گروه نویز که روزانه با سر و صدای شغلی (۱۰۰ دسی بل/ ۴ ساعت در روز/ ۵بار در هفته) مواجه بودند، گروه نویز+تمرین، گروه نویز+بنفوتیامین و گروه نویز+تمرین+بنفوتیامین. تمام گروه‌ها به جز حیوانات گروه کنترل به‌صورت روزانه در مواجهه با سر و صدا قرار می‌گرفتند، بلافاصله پس از قطع بلندگو مکمل بنفوتیامین (دوز (mg/kg۲۰۰)/ ۵ بار در هفته) به‌صورت گاواژ به دو گروه از موش‌ها خورانده شده و سپس گروه‌های تمرینی روی تردمیل برنامه تمرین هوازی (5بار در هفته/نیم ساعت) را طبق پروتکل انجام می‌دادند. تمام مداخلات برای چهار هفته متوالی انجام شد و ۷۲ ساعت پس از آخرین تمرین ورزشی حیوانات بیهوش و سپس بافت‌برداری شدند. سطوح بافتی نشانگرهای استرس اکسیداتیو (مالون دی آلدئید، پروتئین کربونیل، گلوتاتیون و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی) با استفاده از روش بیوشیمیایی اندازه‌گیری شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان دادند روزانه ۴ ساعت مواجهه با سروصدای شغلی منجر به افزایش معنی‌دارمیزان ROS، مالون دی‌آلدئید و پروتئین کربنیل(p<0/001) و درمقابل کاهش معنی‌دار سطوح گلوتاتیون(p<0/001) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی(p<0/01) بافت مغز حیوانات در معرض سروصدا در مقایسه با گروه کنترل شد. روزانه 30 دقیقه دویدن روی تردمیل به مدت چهار هفته اگرچه منجر به مهار معنی‌دارمیزان ROS در قیاس با گروه نویز شد(p<0/01) اما تاثیر معنی‌داری بر سایر نشانگرهای اکسایشی و آنتی‌اکسیدانی مغز موش‌هایی که روزانه در معرض نویز قرار می‌گرفتند، نداشت(05/0P>). در مقایسه با گروه نویز، گاواژ روزانه مکمل بنفوتیامین منجر به کاهش سطوح ROS، مالون دی‌آلدئید و افزایش گلوتاتیون در بافت مغز موش‌های مواجه با نویز روزانه شد(05/0>P)، اما مصرف بنفوتیامین بر مقادیر پروتئین کربونیل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی بافت مغز تاثیر معنی‌داری نداشت(0/05P>). انجام منظم تمرینات ورزشی همراه با گاواژ بنفوتیامین بر کاهش سطوح ROS، پروتئین کربونیل و افزایش گلوتاتیون در سطوح بافتی حیوانات در معرض نویز نسبت به گروه نویز موثر بود(p<0/001)، با این‌حال تاثیر معناداری بر مقادیر مالون دی‌آلدئید و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی مغز نداشت(0/05P>). استنتاج: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که مصرف بنفوتیامین می‌تواند در بهبود وضعیت استرس اکسیداتیو ناشی از سروصدای شغلی به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان موثر، نقش محافظتی و پیشگیرانه داشته باشد. مصرف روزانه مکمل بنفوتیامین در دوز تعیین شده همزمان با انجام تمرینات ورزشی هوازی با شدت متوسط قادر است با بهبود وضعیت آنتی‌اکسیدانی و همچنین برخی نشانگرهای استرس اکسیداتیو در پیشگیری از بروز اختلالات ناشی از قرار گرفتن مداوم در معرض سروصدای شغلی اثرگذار باشد. برای بررسی مکانیسم ترکیب بنفوتیامین و ورزش هوازی بر مهار سطح استرس اکسیداتیو ناشی از سروصدا به مطالعات حیوانی و انسانی بیش‌تری نیاز است.