ریزجلبک ها، میکروارگانیسم های تک سلولی و فتوسنتز کننده هستند که قادر به تولید ترکیباتی طبیعی و با ارزش نظیر رنگدانه های کاروتنوئیدی می باشند. این رنگدانه ها با داشتن خواص مختلف به ویژه فعالیت مهار رادیکال آزاد و مقابله با سلول های سرطانی، کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف دارند. از این رنگدانه های طبیعی می توان به عنوان جایگزینی مناسب برای رنگ ها و افزودنی های خوراکی و ترکیبات شیمیایی استفاده کرد. هدف از این پژوهش، جداسازی ریزجلبک های آب شیرین از محیط طبیعی، استخراج و سنجش فعالیت آنتی اکسیدانی رنگدانه های کلروفیل و کاروتنوئیدی بود. نمونه های آب شیرین از مناطق مختلف استان مازندران جمع آوری و در محیط های کشت آگاردار BG-11 و BBM تلقیح شدند. پلیت ها به مدت یک هفته در دمای C27، نور 2500 لوکس و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار گرفتند. از میان نمونه های جمع آوری شده، سه جدایه MGA1، MGA2 و MGA3 از ریزجلبک های سبز خالص سازی شدند. این جدایه ها با توجه به ویژگی های مرفولوژیکی و با کمک کلیدهای شناسایی ریزجلبک ها، به ترتیب متعلق به جنس های کوئلاسترلا، رافیدوسلیس و سندسموس بودند. رنگدانه های تام هر جدایه با روش عصاره گیری متانولی استخراج و مقدار آن محاسبه شد. سپس رنگدانه های کلروفیل a و b، کاروتن و زانتوفیل هر جدایه استخراج و درصد فعالیت آنتی اکسیدانی آن ها به روش DPPH سنجیده شد. نتایج نشان داد ریزجلبک کوئلاسترلا MGA1 دارای رنگدانه های کاروتنوئیدی و همچنین خاصیت به دام اندازی رادیکال آزاد بیشتری نسبت به دو جدایه MGA2 و MGA3 بود. همچنین نتایج حاصل از بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی هر رنگدانه به صورت مجزا نیز نشان داد که رنگدانه های کاروتن و زانتوفیل نسبت به رنگدانه های کلروفیل، بسیار فعال تر بودند. این نتایج نشان می دهد ریزجلبک های جداشده به علت دارا بودن مقدار بالای ترکیبات با ارزش طبیعی نظیر کاروتنوئیدها، می توانند گزینه مناسبی برای استفاده در صنایع مختلف از جمله صنعت غذایی و دارویی باشند.
