1403/09/01

محمد جواد چایچی

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده شیمی
نشانی:
تلفن: 9113120679

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی آلودگی میکروپلاستیک در ماهی هاو رسوبات حوزه جنوبی دریای خزر
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
میکروپلاستیک، دستگاه گوارش ماهی، رسوبات، حوزه جنوبی دریای خزر، پلی اتیلن، پلی پروپیلن
سال 1396
پژوهشگران زهره واعظی شاهزاده علی اکبری(دانشجو)، شیلا امیدظهیر(استاد مشاور)، محمد جواد چایچی(استاد مشاور)، فاطمه کاردل(استاد راهنما)

چکیده

تولید پلاستیک طی60 سال گذشته به طور چشمگیری در سراسر جهان افزایش یافته است و امروزه به عنوان یک تهدید جدی برای محیط زیست دریایی شناخته شده است. در تحقیق حاضر، تعداد، شکل، اندازه، رنگ و نوع میکروپلاستیک ها در دستگاه گوارش ماهی و رسوبات سواحل حوزه جنوبی دریای خزر مورد بررسی قرار گرفت. در سه ایستگاه (بندر انزلی، بندر ترکمن و بابلسر) اندازه ی میکروپلاستیک های مشاهده شده در دستگاه گوارش ماهی ها دارای اندازه ای بین 5/1 تا 5 میلی متر بوده است. تنها در دستگاه گوارش سه ماهی پلاستیک هایی با اندازه بزرگتر از 5 میلی متر مشاهده شدند. حضور میکروپلاستیک ها در فیل ماهی دریای خزر (100 درصد) بطور معنی داری بیشتر از سایر ماهی های تجاری بررسی شده، بوده است. بیشترین درصد پلاستیک های مشاهده شده در دستگاه گوارش ماهی به رنگ شفاف (39 درصد) و در رسوبات به رنگ سفید (34 درصد) بوده است. بیشترین درصد میکروپلاستیک ها در دستگاه گوارش ماهی (44 درصد) و رسوبات (45 درصد) خطی و فیبری شکل بودند. بیشترین حضور میکروپلاستیک ها در رسوبات بندر انزلی و بابلسر بوده است که ممکن است به دلیل تراکم بالای جمعیت ، فعالیت صنایع مختلف مانند ماهیگیری، گردشگری و تفریحی بالا در این مناطق نامبرده باشند. شناسایی نوع پلاستیک با استفاده از طیف سنج مادون قرمز نشان داد که پلی پروپیلن (30 درصد) در رسوبات و پلی اتیلن سبک (37 درصد) در دستگاه گوارش ماهی ها بیشترین نوع پلیمر را دارا بودند. 75 درصد از میکروپلاستیک های مشاهده شده در رسوبات دارای اندازه بزرگتر از 1/8 میلی متر بودند. در تحقیق حاضر، حضور 9/47 درصدی میکروپلاستیک ها در ماهی ها و 79/63 درصدی حضورشان در رسوبات بررسی شده نشان داد که آلودگی ذرات پلاستیک در دریای خزر نگران کننده است و نیاز به تحقیق بیشتری بر روی اثرات تخریبی (فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی) این آلودگی بر روی آبزیان مختلف در سطوح مختلف زنجیره غذایی می باشد. اطلاعات بدست آمده در تحقیق حاضر می تواند برای محققین، سازمان ها و ارگان های سیاست گذار و تصمیم ساز جهت مدیریت و کاهش این آلودگی در اکوسیستم های آبی مفید و کارآمد واقع شود.