علی رضا صفرزاده

مقدمه و هدف: آتروفی عضلانی به عنوان یکی از مهم‌ترین عارضه های ناشی از دیابت نوع 2 در نظر گرفته می‌شود. با توجه به نقش تمرینات مقاومتی در هایپرتروفی عضلانی، هدف از پژوهش حاضر تأثیر 8 هفته تمرینات مقاومتی با دو حجم متفاوت بر بیان ژن‌ و مقدار پروتئین ‌های فولیستاتین، مایوستاتین و فاکتور رشد تغییردهنده بتا(TGF-β) در عضله FHL موش‌های صحرایی نر مبتلا به دیابت نوع 2 بود. روش شناسی: در این مطالعه 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به چهار گروه (هر گروه تشکیل شده از 10 سر آزمودنی) تقسیم شدند که عبارتند از: 1-گروه کنترل 2-گروه کنترل دیابتی 3-گروه دیابتی تمرین با حجم کم 4- گروه دیابتی تمرین با حجم زیاد. آزمودنی ها پس از تغذیه با غذای پرچرب و القای دیابت به وسیله تزریق استرپتوزتوسین (30 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن)، به مدت 8 هفته، 3 روز در هفته به تمرینات مقاومتی با دو حجم کم و زیاد پرداختند. برنامه تمرین روزانه برای گروه تمرین حجم کم شامل 2 نوبت (ست) و 5 تکرار در هر نوبت و برای حجم زیاد، 4 نوبت و 5 تکرار در هر نوبت بود. پس از نمونه‌گیری، بیان ژن های فولیستاتین، مایواستاتین و فاکتور رشد تغییردهنده بتا با روش RealTime-PCR و بیان این پروتئین ها با روش وسترن بلات ارزیابی شد. به منظور آنالیز داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. مقایسه اختلاف بین گروه‌ها یا آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی LSD با سطح معنی داری (05/0p≤) انجام شد. یافته ها: القای دیابت موجب افزایش معنی دار قند سرم (001/0>P)، انسولین سرم (006/0=P) ، شاخص مقاومت به انسولین (001/0>P)، بیان ژن مایواستاتین (019/0=P)، مقدار پروتئین مایواستاتین (001/0>P)، بیان ژن فاکتور رشد تغییردهنده بتا (TGF-β) (039/0=P) و مقدار پروتئین فاکتور رشد تغییردهنده بتا (TGF-β) (001/0>P) نسبت به گروه کنترل شد. همچنین القای دیابت موجب کاهش معنی دار تغییرات وزن (001/0>P)، وزن نسبی عضله FHL (001/0>P)، وزن مطلق عضله FHL(001/0>P) و مقدار پروتئین فولیستاتین (006/0=P) نسبت به گروه کنترل شد. تمرین مقاومتی حجم کم و زیاد به ترتیب موجب کاهش معنی دار در قند سرم (001/0>P) (001/0>P)، انسولین سرم (025/0=P)، شاخص مقاومت به انسولین (001/0>P) (001/0>P)، بیان ژن مایواستاتین (004/0=P) (011/0=P)، بیان ژن فاکتور رشد تغییردهنده بتا (TGF-β) (002/0=P) (001/0>P) و مقدار پروتئین فاکتور رشد تغییردهنده بتا (TGF-β) (034/0=P) نسبت به گروه کنترل دیابتی شد و این کاهش در مقدار پروتئین مایواستاتین معنی دار نبود. از طرفی تمرین مقاومتی حجم کم و زیاد به ترتیب موجب افزایش معنی دار تغییرات وزن (010/0=P) (006/0=P)، وزن نسبی عضله FHL (001/0>P) (001/0>P)، وزن مطلق عضله FHL(001/0=P) (004/0=P)، مقدار پروتئین فولیستاتین (001/0>P) (001/0>P) و بیان ژن فولیستاتین (004/0=P) (013/0=P) نسبت به گروه کنترل دیابتی شد. همچنین تفاوت معنی داری بین گروه های دیابتی تمرین حجم کم وزیاد وجود نداشت. نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که تمرینات مقاومتی، به ویژه با حجم کم، ممکن است در کاهش علائم آتروفی عضلانی و بهبود وضعیت متابولیکی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مؤثر باشند. این نتایج نشان می‌دهند که تمرینات مقاومتی ممکن است به عنوان یک روش فعال برای مدیریت و بهبود وضعیت عضلانی و متابولیکی در افراد دیابتی مورد استفاده قرار گیرند، با این حال نیاز به مطالعات بیشتر برای تأیید و گسترش این نتایج وجود دارد